အတွဲ(၃) စာစဉ် (၁၁)
(၁)
“ပီလောရယ်တဲ့၊ မှိုနတို၊ ဟင်းချိုအောင် ပုစွန်ခပ်တယ်၊ ကိုသာဇံ၊ သူ့လယ်တော . . .မှာ”
ကျုုပ်တို့ကြားဖူးနေတဲ့ ခွန်းထောက်ကလေးကို အသံနေအသံထားနဲ့ဆိုနေရင်း လက်ကတော့ ဦးဘသာလယ်ထဲက ပေါင်းပင်တွေကို ကောက်ပေးနေတယ်ဗျ၊ ပေါင်းနှုတ်တာကိုတော့ ကျုပ်တို့အရပ်မှာ ပေါင်းကောက်တယ်ပဲခေါ်တာ၊ ကျုပ်တို့လယ်ကတော့ ပေါင်းတွေကောက်ပြီးလို့ရှင်းနေပြီလေ၊ ဒီတော့ အားတဲ့အချိန်လေး ဦးဘသာလယ်ထဲကိုလည်း ပေါင်းကောက်ပေးတာပေါ့ဗျာ၊ နေ့လည်ခင်းထမင်းစားပြီးတော့ ဦးဘသာနဲ့ကျုပ်နဲ့သူ့လယ်ထဲ ပေါက်နေတဲ့ ပေါင်းပင်တွေကို အတူတူနှုတ်ရင်း တောင်းကြီးတစ်လုံးထဲ ထည့်နေတာပေါ့ဗျာ။
“ဗျို့ ဦးဘသာ၊ ကိုသာဇံသူ့လယ်တောဆိုလို့ အဖေကပြောတော့ ဦးဘသာနာမည်က သာစံတဲ့၊ ဦးဘသာကျတော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သာဒင်ဆိုပါလား”
ကျုပ်လှမ်းမေးလိုက်တော့ ကွမ်းတမြုံ့မြုံ့ဝါးရင်း ပေါင်းကောက်နေတဲ့ဦးဘသာက ပြုံးတယ်ဗျ၊ သူက ကျုပ်ကိုစကားပြောချင်တာနဲ့ နှုတ်ပြီးသားပေါင်းပင်တွေ ထည့်ထားတဲ့ တောင်းထဲကို ကွမ်းတံတွေး ထွေးထည့်လိုက်ပါရော၊ ကွမ်းစားတတ်တဲ့သူက လယ်ထဲဆင်းရင် လယ်ခင်းထဲကို ကွမ်းမထွေးရဘူးဆိုတဲ့ အယူရှိတယ်မဟုတ်လား။
“ဒါကတော့ကွာ၊ သာစံဆိုတာ ငါ့အမေပေးခဲ့တဲ့နာမည်၊ ငါကတော့ မကြိုက်ဘူး၊ ဒါနဲ့ပဲ ငါ့နာမည်ကို သာဒင်လို့ ငါ့ဖာသာငါပြောင်းလိုက်တာ”
“နေစမ်းပါဦးဗျ၊ ဦးဘသာက သာစံဆိုတာကို ဘာလို့မကြိုက်တာလဲ”
“ငါ့အမေကတော့ သူများတွေထက် သာသာယာယာ စံစားစေချင်လို့များ သာစံလို့ပေးခဲ့သလားတော့ မသိပါဘူးကွာ၊ ဒါပေမယ့် လူတွေက ခေါ်ကြတော့ သာစံလို့မခေါ်ဘဲ သာဇံလို့ခေါ်တယ်မဟုတ်လား၊ ဒီတော့ ရွာမှာလည်း သာဇံက နှစ်ယောက်တောင်ရှိနေပြီးသားဆိုတော့ နာမည်တွေတူနေတာပေါ့ဗျာ”
“ဒါနဲ့ပဲ ဦးဘသာက နာမည်ပြောင်းလိုက်တယ်ဆိုပါတော့”
“အေးပေါ့ကွ၊ တို့ဗမာအယူအဆအရ နာမည်ဆိုတာက ကြိုက်သလိုပြောင်းနိုင်တယ်မဟုတ်လားကွ”
“ဟုတ်လို့လားဗျာ”
“ဒါပေါ့၊ ဗမာထုံးစံအရ လူတစ်ယောက်ကို မိဘက ငယ်နာမည်ပဲ ပေးတာကွ၊ ငယ်နာမည်ဆိုတာက ခေါ်လို့ကောင်းရုံပေးလိုက်တာ၊ အဲဒီလူက ကြီးသွားတော့မှ အများသိတဲ့နာမည်ပြောင်းသွားတော့တာပေါ့ကွာ၊ ဥပမာ မင်းတုန်းမင်းဆိုပါတော့၊ သူ့ရဲ့ငယ်နာမည်က မောင်လွင်တဲ့၊ မင်းညီမင်းသားဖြစ်တော့ မင်းတုန်းမြို့ကိုစားရတယ်၊ အဲဒီမှာ မင်းတုန်းမင်းသားပေါ့၊ ဟော ဘုရင်လည်းဖြစ်သွားရော မင်းတုန်းမင်းဆိုပြီးအများကခေါ်ကြတာပဲမဟုတ်ဘူးလား”
ကျုပ်လည်းခေါင်းညိတ်လိုက်ရင်း
“ဟုတ်တော့ဟုတ်တယ်ဗျနော်”
“ဒါကြောင့် ဗမာထုံးစံက ငယ်တော့အခါ ငယ်နာမည်၊ ကြီးတဲ့အခါကျတော့ လူပြောများတဲ့နာမည်၊ ဒါမှ မဟုတ်ဆုတွေ ဘွဲ့တွေရတော့ အဲဒီဆုတွေဘွဲ့တွေအတိုင်းခေါ်တာပေါ့၊ မောင်ရစ်ဆိုတဲ့ကောင်လေးက စစ်သူကြီးဗန္ဓုလ ဘွဲ့ရသွားတော့၊ ဗန္ဓုလလို့ပဲခေါ်ကြတယ်မဟုတ်လား”
“ဒါဆိုရင် ကိုယ့်ဖာသာကိုယ် နာမည်ပြောင်းလို့ရတယ်ဆိုတာကရောဗျာ”
“အသက်ကြီးလာလို့ ကိုယ့်နာမည်ကိုယ်မကြိုက်တော့လည်း နာမည်အသစ်ပြောင်းပြီးတော့ အရှေ့ခုနစ်အိမ်၊ အနောက်ခုနစ်အိမ်လောက်ကို လက်ဖက်ထုပ်ပေး၊ မုန့်ကျွေးပြီး ဒီနေ့ကစပြီးတော့ ဒီနာမည်ပဲခေါ်ပါလို့ ပြောင်းလိုက်ရင် ပြီးတာပါပဲကွာ၊ တို့ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းတောင်မှ သူ့နာမည် ထိန်လင်း ကိုမကြိုက်လို့ အောင်ဆန်းဆိုပြီး ပြောင်းလိုက်တယ်မဟုတ်လား”
ကျုပ်လည်းခေါင်းညိတ်လိုက်ရင်း လက်ကလည်း ပေါင်းပင်တွေကို နှုတ်လိုက်၊ တစ်နေရာမှာ ပေါင်းရှင်းသွားရင်း တစ်နေရာကိုအသာကလေး ရွေ့သွားလိုက်နဲ့ ဆက်လုပ်နေတာပေါ့ဗျာ။
“ဒါပေမယ့် နာမည်ဆိုတာကလည်း ကိုယ်ပေးချင်တိုင်းဖြစ်တာမဟုတ်ဘူး၊ အများက ခေါ်တဲ့နာမည်က တွင်နေတာမျိုးကွ၊ ငါ့ကိုပဲကြည့်လေကွာ၊ ငါ့အမေပေးတာ သာစံ၊ ငါ့ဖာသာကျတော့ သာဒင်လို့ပြောင်းတယ်၊ ဒါပေမယ့် ရွာကလူတွေက ငါ့ကို ဦးဘသာလို့ပဲခေါ်တယ်မဟုတ်လား၊ အခုဆို ရွာကလူတွေက ငါ့နာမည် သာစံလား၊ သာဒင်လားဆိုတာတောင်သိကြလို့လား၊ ဦးဘသာဆိုရင်တော့ လူတိုင်းအသိပေါ့”
“ဟုတ်ပါ့ဗျာ၊ ကျုပ်ကိုဆိုရင်လည်း ခင်မောင်လို့ ဘယ်သူမှမခေါ်ဘူးဗျ၊ ကျုပ်အမေခေါ်တဲ့အတိုင်း အလတ်ကောင်၊ အလတ်ကောင်နဲ့ တစ်ရွာလုံးက ဝိုင်းခေါ်နေကြတာကိုး၊ မသိရင် ရွာမှာ အလတ်ကောင်က ကျုပ်တစ်ယောက်တည်း ကန်ထရိုက်ဆွဲထားတာကျနေတာပဲ”
“အေးလေ၊ ဒါကြောင့် နာမည်ဆိုတာက သူများခေါ်မှ တွင်တာလို့ ပြောချင်တာပေါ့ကွာ၊ အင်း၊ နာမည်နဲ့ပတ်သက်လို့ တို့ငယ်ငယ်က ကြားဖူးတဲ့ ဇာတ်လမ်းလေးတစ်ခုတောင်ရှိသေးကွ”
“ပြောပြပါအုံးဗျာ၊ ပေါင်းကောက်ရင်း ပျင်းနေတာနဲ့ နားထောင်ရတာပေါ့”
ဦးဘသာက ပါးစပ်ထဲက ဝါးပြီးသားကွမ်းဖတ်တွေကို ုတောင်းထဲကိုထွေးထည့်လိုက်ပြီးတော့ လည်ချောင်းတစ်ချက်ဟန့်ပြီး ရှင်းလိုက်သေးတယ်ဗျ။
“ဒီလိုကွ၊ အရင်က မန်ကျည်းကိုးပင်ရွာမှာ လူတစ်ယောက်ရှိတယ်၊ သူ့နဖူးမှာ အမှတ်ပါလို့ ရွာကလူတွေက မှတ်ကြီးလို့ခေါ်သတဲ့ကွ”
“ဟာ၊ ဒါဆို ဆေးဆရာဦးမှတ်ကြီးလိုပေါ့ဗျာ”
“ထားပါတော့ကွာ၊ ဒါပေမယ့် မန်ကျည်းကိုးပင်ရွာမှာ မှတ်ကြီးက နှစ်ယောက်ဖြစ်နေတယ်ကွ၊ ဒီတော့ လူတွေက မှားကျတာပေါ့ကွာ၊ မှတ်ကြီးလို့မေးရင် ဟိုမှတ်ကြီးလိုလို၊ ဒီမှတ်ကြီးလိုလိုနဲ့ ဖြစ်ကုန်တာပေါ့၊ တစ်ရက်တော့ အဲဒီမှတ်ကြီးက သူ့နာမည်ကို မောင်ကြီးလို့ ပြောင်းလိုက်တယ်၊ ရွာကလူတွေကိုလည်း မုန့််ကျွေးလိုက်တာပေါ့ကွာ၊ ဒါပေမယ့်် ငါခုနကပြောသလို ရွာကလူတွေက သူ့ကိုမောင်ကြီးလို့မခေါ်ဘဲ မှတ်ကြီးလို့ပဲပြန်ခေါ်ကြတယ်တဲ့ကွာ၊ ဒါနဲ့ပဲ နာမည်ပြောင်းတာ မအောင်မြင်ဘူးပေါ့”
“အင်းပေါ့ဗျာ၊ နှုတ်ကျိုးနေပြီကိုး”
“ဒါနဲ့ တစ်ရက်တော့ အဲဒီမှတ်ကြီးနဲ့ ရွာသားတစ်ယောက်နဲ့ ရန်ဖြစ်ပြီး တုတ်တစ်ပျက် ဓါးတစ်ပျက်ဖြစ်ကုန်ကြရောကွာ၊ တစ်ဖက်က လူက ဓါးနဲ့ခုတ်လိုက်တော့ မှတ်ကြီးတစ်ယောက် လက်ပြတ်သွားတယ်ကွ၊ ဒီတော့မှ သူ့နာမည် မှတ်ကြီးက ပြောင်းသွားတော့တယ်ဟေ့”
“ဟာ၊ ဘယ်လိုများပြောင်းသွားတာလဲဗျ”
“လက်ပြတ် မှတ်ကြီးတဲ့ကွာ၊ ဟား၊ ဟား”
ဦးဘသာာပြောတော့ ကျုပ်လည်း လိုက်ပြီးရယ်မိတာပေါ့ဗျာ၊ ကျုပ်တို့နှစ်ယောက်လည်း စကားတပြောပြောနဲ့ ပေါင်းကောက်နေရင်း မကြာခင် ကန်သင်းအစပ်ကိုရောက်လာတယ်ဗျ၊ ကန်သင်းတွေရဲ့ဘေးနားမှာ ရေသွင်းတဲ့မြောင်းကလေးတွေရှိတတ်တယ်၊ မိုးကောင်းတဲ့အချိန်ဆိုတော့ ရေမြောင်းလေးတွေထဲ ရေတွေရှိတာပေါ့။ ရေမြောင်းဟိုဖက်မှာတော့ မြေရိုင်းကြီးပေါ့ဗျာ၊ ချုံပင်တွေ တောထနေတာပေါ့။
“ဟာ၊ ဟိုမှာ ပီလောပင်တွေ မနည်းပါလားဗျ”
ကျုပ်လည်း ပြောရင်းဆိုရင်း ပီလောရွက်တွေသွားခူးတယ်ဗျ၊ ရိုးကလေးအထဲမှာလည်း ရေစပ်စပ်နဲ့ မှိုနတိုတွေ ဖွေးနေတာပဲဗျာ၊ ဦးဘသာက ကျုပ်ကိုကြည့်ရင်း
“အလတ်ကောင်ရေ၊ မင်းဆိုတဲ့ ခွန်းတောက်ကတော့ မှန်နေပြီဟေ့၊ ငါ့လယ်တောထဲမှာ ပီလောတွေရော၊ မှိုနတိုတွေရော တောထနေလို့ပါလားကွ၊ ဟား၊ ဟား”
ဦးဘသာကတော့ လယ်စပ်ကနေကြည့်နေတယ်၊ ကျုပ်ကတော့ ပီလောရွက်တွေခူးလိုက်၊ မှိုနတိုတွေ ခူးလိုက်ပေါ့ဗျာ။
(၂)
ပီလောရွက်ဆိုတာ အလေ့ကျပေါက်တဲ့အရွက်မျိုးဗျ၊ မမြင်ဖူးတဲ့လူတွေမြင်ရအောင်ပြောရရင်တော့ ချဉ်ပေါင်ရွက်နဲ့နည်းနည်းဆင်တယ်ဗျ။ ကျုပ်တို့ လယ်တော၊ ယာတွေတွေမှာ ခုလိုမိုးတွင်းဆို ပေါမှပေါပဲဗျာ၊ ကျုပ်တို့အညာသားတွေအတွက်တော့ အလကားရတဲ့ ဟင်းစားတစ်မျိုးပေါ့၊ အညာသူအညာသားမှန်ရင် ပီလောဟင်းတော့ စားဖူးကြမယ်ဗျ။ ပီလောမှာလည်း ကျုပ်သိသလောက် အရွက်ချွန်တာနဲ့ အရွက်ဝိုင်းတာဆိုပြီးတော့ နှစ်မျိုးရှိတယ်၊ နှစ်မျိုးစလုံး စားလို့သောက်လို့ကောင်းတာပဲ။
မှိုနတိုဆိုတာကတော့ အရွက်ဝိုင်းဝိုင်းကလေး လေးပွင့််စုပြီးပွင့်နေတဲ့ဟာပေါ့ဗျာ၊ အရွက်ကအစိမ်းရောင်ဆိုပေမယ့် အရွက်ပေါ်မှာ ငွေရောင်အမှေးပါးလေးတွေပါလို့ မှိုနတိုတွေကို အဝေးကလှမ်းကြည့်ရင် ဖွေးနေအောင်မြင်ရတတ်တာပေါ့၊ မှိုနတိုမှာလည်း ကုန်းမှာပေါက်တဲ့ဟာနဲ့ လယ်ကွင်းတွေ ရေစပ်တွေနားမှာပေါက်တဲ့ မှိုနတိုဆိုပြီး ရှိသေးတယ်၊ ကုန်းမှိုနတိုက ခပ်သေးသေးလေးတွေဗျ၊ ကျုပ်တို့ဖက်တော့ ပေါက်လေ့သိပ်မရှိဘူး၊ ကျုပ်တို့ဆီမှာပေါက်တာကတော့ ရေမှိုနတိုပဲ၊ ရေထဲပေါက်တဲ့အပင်တွေဆိုရင် သိပ်သန်တာဗျ၊ တစ်ချို့ဆို ကျပ်ပြားဝိုင်းလောက်တောင်ရှိတာ၊ ဒါပေမယ့်် ရေထဲပေါက်တဲ့ မှိုနတိုက သိပ်ပြီးတော့ မသန့််ဘူးဗျ၊ ရေညှိတွေ၊ ရွံ့တွေပါတတ်တယ်၊
လယ်ကွင်းအစပ်နား ကုန်းစပ်စပ်၊ ရေစပ်စပ်နားမှာ ပေါက်တဲ့မှိုနတိုတွေကတော့ ခူးလို့အဆင်ပြေသလို၊ ဆေးရတာလည်း လွယ်မှလွယ်ပဲဗျာ၊ ဒီတော့ ကျုပ်လည်း ကန်သင်းစပ်နားက မှိုနတိုတစ်အုပ်ကိုခူးလိုက်တာ လက်တစ်ပွေ့ပဲဗျာ၊ ပီလောရွက်နဲ့ပေါင်းလိုက်တော့ လက်နှစ်ဖက်ပွေ့ပြီးတော့ ကိုင်ရပါရော၊ ဒါတောင်မှ ပီလောနဲ့ မှိုနတိုက အများကြီးကျန်သေးတာ၊ အဲဒီအချိန်တုန်းကတော့ စားလို့ကိုမနိုင်ပါဘူးဗျာ။
ခုခေတ်တော့ မရှိတော့ပါဘူး၊ လယ်ထဲပေါင်းကောက်ရမှာစိုးလို့ ပေါင်းသတ်ဆေးနိုင်နိုင်ထည့်ကြရင် အဲဒီအပင်တွေလည်း သူ့အလိုလိုတုန်းသွားတာဗျ၊ ခုခေတ်တော့ ပီလောရွက်ဆိုရင် လမ်းဘေးမှာ နေ့တစ်ပိုင်းလောက်ရှာတောင် လက်တစ်ပွေ့ရဖို့ မသေချာတော့ဘူးဗျ။
ကျုပ်လည်းခူးလာတဲ့ ပီလောနဲ့ မှိုနတိုကို ဦးဘသာကို နည်းနည်းပေးလိုက်တာပေါ့ဗျာ၊ သူကတစ်ကိုယ်တည်းသမားဆိုတော့ တစ်ခါစားပဲယူပါတယ်၊ ညနေအိမ်ပြန်တော့ ပီလောရွက်တွေကို ပုဆိုးနဲ့ထုပ်ပြီး ပြန်ခဲ့တာပေါ့ဗျာ။
ခြံထဲဝင်လိုက်တာနဲ့ အမေ့ကိုအော်ပြောရတယ်။
“အမေရေ၊ ပီလောတွေရော၊ မှိုနတိုတွေရော ပါလာတယ်အများကြီးပဲ”
“အေးဟယ်၊ အတော်ပဲ ပဲကြီးနဲ့ရောချက်စားရအောင်၊ ဟဲ့၊ နင့်ဟာက အများကြီးပါလားဟဲ့”
ကျုပ်ခူးလာတဲ့အရွက်တွေကများလွန်းလို့ အမေ့မှာ ဘေးအိမ်တွေကို ဝေလိုက်တာ လေးငါးအိမ်တောင် စားလောက်တယ်ဗျ၊ ပီလောရွက်တို့ မှိုနတိုတို့ဆိုတာက လက်တစ်ဆုပ်လောက်ရှိရင်ကို စားလို့လောက်နေတာမဟုတ်လား၊ အမေက ပဲကြီးဟင်းချက်တော့တယ်၊ ပြီးတော့ စားခါနီးမှ ဟင်းအိုးဆူူဆူထဲကို ပီလောရွက်နဲ့မှိုနတိုကလေး ခပ်ပြီးတော့ ကြက်သွန်ဖြူ လေးငါးတက်လောက် ဓါးပြားရိုက်ထည့်လိုက်ရင်တော့ ပီလောဟင်းပြီးပြီပေါ့ဗျာ။
ပီလောဟင်းဆိုတာ ခပ်ချွဲချွဲ၊ ခပ်ပျစ်ပျစ်ဗျ၊ ဒီတော့ ထမင်းစားရင် မြောချလို့သိပ်ကောင်းတာပေါ့ဗျာ၊ ကျုပ်တို့အရပ်မှာတော့ ပီလောရွက်ဟင်းချိုကို မော်တော်ကားဟင်းလို့ခေါ်ကြတယ်၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ထမင်းစားရင် မြန်မြန်စားနိုင်လို့တဲ့ဗျာ၊ တကယ်လည်းဟုတ်တာကိုးဗျ၊ ဆန်ကြမ်းထမင်းကို ငါးပိချက်ကလေးနဲ့ထွေးပြီး ပါးစပ်ထဲကိုထည့်၊ ပြီးရင် ပီလောဟင်းရည်ကလေး ရှူးခနဲခပ်သောက်လိုက်ရင် သူ့အလိုလိုရှလွတ်ခနဲ လည်ချောင်းထဲကို လျောပြီးဝင်သွားတာဗျ။ ဒါကြောင့်လည်း ဦးပုညက ရေသည်ပြဇတ်ထဲမှာ ရေးခဲ့တာပေါ့။
“ပဲ(စိ)တဝက်၊ ပြောင်းတဝက်နှင့် ဆန် ပြက်သိကာ ပါကောင်းလို့ ပါတော့တယ်၊ ဟင်းလျာမှာ ပီလော၊ လည်ချောင်းကို မြေလှန်၊ ဂလုံဆန်အောင်၊ ခြေကန်လို့မျှောရတယ် ကောလိုက်တဲ့ကံ”
ဆိုပြီးတော့ ရေသည်မိန်းမထမင်းစားတဲ့ပုံကို ရေးခဲ့တာမဟုတ်လား၊ ကျုပ်တို့စားတဲ့ထမင်းကတော့ ပဲတွေ၊ ပြောင်းတွေမပါလို့ ရေသည်မိန်းမထမင်းလောက်တော့ မကြမ်းပေမယ့််၊ ကျုပ်တို့ခေတ်က ဆန်တွေက ဆန်ကြမ်းကြီးတွေဗျ၊ ပြီးတော့ ဆန်စက်နဲ့သွားဖွပ်တာထက် အိမ်မှာပဲ မောင်းဆုံနဲ့ ဖွပ်ထားတဲ့ဆန်တွေဆိုတော့ ခပ်ကြမ်းကြမ်းတွေပေါ့ဗျာ၊ ပီလောဟင်းပါတာတောင်မှ ခြေကန်ပြီး မြိုချရတယ်ဆိုတဲ့ ရေသည်မိန်းမရဲ့ဆင်းရဲတာကို ဖွဲ့ဆိုတာ မျက်လုံးထဲတန်းခနဲမြင်အောင် ဖွဲ့တတ်တာ လက်ဖျားခါလောက်ပါရဲ့။
တခြားဟင်းနဲ့ဆို အိမ်မှာဆန်တစ်ပြည်ချက်လောက်ပေမယ့် ပီလောဟင်းနဲ့ဆိုရင်တော့ အဲဒီတစ်ပြည်တောင်မှ အလုအယက်စားကြရတာ၊ အခုပြန်တွေးရင်တောင်မှ မိန်နေပါသေးတယ်ဗျာ။
စားပြီးတော့ ဗိုက်အင့်အင့်နဲ့ အဖေ့ဘေးနားထိုင်ပြီး ထန်းလျက်ခဲစားကြတာပေါ့ဗျာ၊ အဖေနဲ့ ထွေရာလေးပါး လျှောက်ပြောကြရင်း အဲဒီပီလောအကြောင်းရောက်သွားတယ်ဗျ။
“ပီလောက ချွဲလို့ပဲ စာဆိုတောင်ရှိသေးတယ်ကွ၊ ပီလောပင်ပက်ကျိတက်တယ်တဲ့၊၊ ဆိုလိုချင်တာကတော့ကွာ ဒီလောက်ချွဲနေတဲ့ပီလောပင်ကိုတောင်မှ ပက်ကျိက ထပ်ကပ်ပြီး ပိုချွဲတယ်လို့ဆိုချင်တာပေါ့၊ မိန်းကလေးတွေ ချွဲချွဲပျစ်ပျစ်နဲ့ဆိုရင် ပီလောမတွေ၊ ပီလောပင်ပက်ကျိတက်တယ်ဆိုပြီး ခိုင်းနှိုင်းပြောဆိုကြတာပေါ့ကွာ”
အမေကလည်း ရေနွေးကြမ်းအိုးလေးကိုင်လာပြီး
“ဒါပေါ့၊ ဟိုတစ်ခါက ချွဲချွဲပျစ်ပျစ်ပြောတဲ့ မင်းသမီးကို တို့ရွာကလူတွေက ပီလောငိုလို့ ခေါ်တယ်မဟုတ်လား၊ ချွဲလွန်းလို့ ပီလောတောင် ငိုရတယ်တဲ့”
ဒီလိုနဲ့ ကျုပ်တို့စကားဝိုင်းကလေးက ညဘက်မှာ ရယ်သံမောသံ တသောသောနဲ့ ဖြစ်ခဲ့တာပေါ့ဗျာ။
(၃)
သုံးလေးရက်ကြာတော့ အမေက ကျုပ်ကို လက်တို့ပြီးခေါ်တယ်။
“ဟဲ့၊ အလတ်ကောင် နင့််အဖေအနောက်ကို လိုက်ကြည့်စမ်း”
“ဟာ၊ အမေကလည်း ဘာဖြစ်လို့လဲ”
“နင့်အဖေကို ရွာနောက်ပိုင်းက ခင်နှောင်းက မြှူဆွယ်နေလို့တဲ့ဟ”
“ဟာ၊ အမေကလည်း ဟုတ်ပါ့မလား”
အမေက ကျုပ်ကိုခေါင်းခေါက်ရင်း
“ဒါကြောင့်် နင့်ကိုလိုက်ကြည့်ခိုင်းတာပေါ့၊ နင်ပါးပါးနပ်နပ်တော့လုပ်၊ ကြားလား”
အမေ့အမိန့်နဲ့ ကျုပ်လည်း မယောင်မလည်နဲ့ထွက်ခဲ့တာပေါ့ဗျာ၊ ခင်ဗျားတို့နားလည်အောင် ရှင်းပြရအုံးမယ်၊ အဲဒီတုန်းက ယောက်ျားလေးတစ်ယောက်က မိန်းမနောက်ထပ်ထပ်ယူတာ အိမ်ထောင်ရေးဖောက်ပြန်တယ်လို့ မခေါ်ဘူးဗျ၊ ကျွေးနိုင်ရင် ယူလို့ရတဲ့ခေတ်၊ ကျုပ်တို့ရွာမှာတောင် မိန်းမတွေအများကြီး ယူထားတဲ့လူတွေမနည်းဘူး၊ မယားပြိုင်ယူတယ်လို့ခေါ်တာ၊ အဓိက ကတော့၊ မိန်းကလေးမိဘတွေသဘောတူရင် အိမ်ထောင်ရှိတဲ့ယောက်ျားဖြစ်ပါစေ နောက်ထပ်မိန်းမထပ်ယူလို့ရတယ်၊ ပြီးတော့ ယူထားတဲ့မိန်းမကို အိမ်ခေါ်လာပြီး မယားနှစ်ယောက် ပေါင်းလို့လည်းရသလို၊ ရွာတောင်ပိုင်းမှာ မိန်းမတစ်ယောက်ယူ၊ အိမ်တစ်ဆောင်မီးတပြောင်နဲ့ထား၊ ရွာမြောက်ပိုင်းမှာလည်း မိန်းမတစ်ယောက်နဲ့ ဟိုအိမ်သွားနေလိုက်၊ ဒီအိမ်သွားနေလိုက် ပေါင်းသင်းနေတဲ့သူတွေလည်းရှိတယ်ဗျ။
အသက်ခြောက်ဆယ်အဘိုးကြီးလည်း အပျိုနဲ့ယူချင်ယူတာပဲ၊ ဟော၊ လူပျိုဆိုပေမယ့်လည်း တစ်ခုလပ်၊ တစ်လင်ကွာနဲ့ ညားချင်ရင်လည်းညားတာပဲဗျာ၊ တစ်ခါတစ်လေ အကိုဖြစ်သူသေသွားလို့ အကို့မိန်းမကိုယူလိုက်ရတာ၊ ညီဖြစ်သူဆုံးသွားပြီး မိန်းမက ကလေးတွေနဲ့ကျန်ခဲ့လို့ အကိုက ထပ်ယူပြီး စောင့််ရှောက်ထားရတာတွေလည်းရှိတယ်၊ ခုခေတ်လို တလင်တမယားခေတ်မဟုတ်ဘူးပေါ့ဗျာ၊ ယောက်ျားကောင်း မောင်းမတစ်ထောင်ဆိုတဲ့ခေတ်ပေါ့။
ကျုပ်အဘိုးသူကြီးဆိုရင်လည်း မိန်းမချည်း ခုနစ်ယောက်လောက်ယူခဲ့တာဗျ၊ အင်္ဂလိပ်ခေတ်၊ ဂျပန်ခေတ်က တန်ခိုးထွားခဲ့တဲ့သူကိုးဗျ၊ ဒါတောင်မှ တိတ်တိတ်ပုန်းတို့၊ လင်ခန်းမယားခန်း ပြတ်သွားတဲ့သူတွေ မပါသေးဘူးဗျ၊ ဒါကြောင့်် တစ်ရွာလုံး ကျုပ်တို့အမျိုးမလွတ်ဘူးလို့ အရီးပြုံးကပြောတာပေါ့၊ မိန်းမခုနစ်ယောက်က မွေးတဲ့သားသမီး၊ မြေးမြစ်တွေက တစ်ရွာလုံးအနှံ့ဖြစ်နေတာပေါ့ဗျာ။
ကျုပ်လည်း အဖေ့ကိုတော့ သိပ်မထင်ချင်ဘူး၊ ဒါပေမယ့်လည်း အဖေကလည်း ယောက်ျားသားဆိုတော့လည်း သိပ်တော့မယုံရဲဘူးပေါ့ဗျာ၊ နွားအိုမြက်နုကြိုက်တို့၊ သေခါနီးရိက္ခာယူတယ်တို့ဆိုတာတောင် ရှိသေးတယ်မဟုတ်လား၊ ကျုပ်လည်း အဖေ့အနောက်ကနေ အသာလေးလိုက်လာခဲ့တာပေါ့ဗျာ၊ အဖေကမျက်စိလျင်တာနဲ့ တော်တော်ဝေးဝေးကနေလိုက်မှရတယ်၊ အဖေက ရွာနောက်ပိုင်းကို တည့်တည့်ဦးတည်သွားနေတယ်ဗျ၊ အဲဒီနေရာမှာ လမ်းကွေ့ကလေးရှိတော့ ကျုပ်လည်း လမ်းကွေ့နားက ချုံကွယ်လေးထဲ ဝင်နေလိုက်တယ်၊ ကျုပ်ပြန်ထွက်ကြည့်လိုက်တော့ အဖေမရှိတော့ဘူး၊ အဲဒီအနားမှာလည်း မခင်နှောင်းအိမ်ရှိတယ်မဟုတ်လား၊ ကျုပ်လည်း အဖေဝင်သွားတာဖြစ်မယ်ဆိုပြီးတော့ မခင်နှောင်းအိမ်ကို ပတ်ချောင်းဖို့ပြင်တာပေ့ါဗျာ။
မခင်နှောင်းဆိုတာက ကျုပ်တို့ထက် လေးငါးနှစ်တော့ကြီးတယ်၊ ရွာမှာတော့ အပျိုကြီးစာရင်းဝင်ပေါ့ဗျာ၊ အကိုကြီးတို့နဲ့တော့ ရွယ်တူလောက်ရှိမှာပေါ့၊ အပျိုကြီးဆိုပြီး ဘိုသီဘတ်သီကြီး မဟုတ်ဘူးဗျ၊ သူ့မိဘတွေက လယ်တွေပိုင်တယ်၊ အခု သူ့မိဘနှစ်ပါးစလုံး ရှေ့ဆင့်နောက်ဆင့်ဆုံးသွားတာဆိုတော့ အိမ်မှာ သူ့အဘွားရယ်၊ သူရယ်ပဲ ကျန်ခဲ့တာပေါ့ဗျာ၊ လယ်တွေကို သီးစားချထားပြီးတော့ အေးအေးဆေးဆေးနေရုံပဲ၊ ကိုယ်လုံးကိုယ်ပေါက်ကလည်း တောင့်တောင့်၊ အသားကလည်း တင်းတင်းရင်းရင်းနဲ့ မျက်နှာလေးတွေ၊ ပါးလေးတွေဆိုရင် ပြောင်ပြောင်လေးဗျ။ အဖေကြိုက်ချင်လည်း ကြိုက်ချင်စရာကြီးပါ၊ သူ့ပုံစံက မင်းကြိုက် စိုးကြိုက်ရုပ်ကိုးဗျ။
မခင်နှောင်းတို့ အိမ်နံဘေးမှာ စပါးကျီတွေရှိတယ်၊ အဲဒီဘေးနားမှာတော့ ခြံလွတ်ကြီးတစ်ခုရှိတယ်ဗျ၊ ကျုပ်လည်း ခြံလွတ်ကြီးထဲကို အတင်းဝင်လိုက်တာပေါ့၊ ခြံလွတ်ဆိုတော့ အထဲမှာ ချုံနွယ်ပိတ်ပေါင်းတွေ အပြည့်ပေါ့ဗျာ၊ ကျုပ်လည်းး အဖေဝင်သွားသလားဆိုတာ သေချာအောင်လို့ လှေကားအတက်အဆင်းကိုသေချာကြည့်ရတယ်၊ တွေ့ပါပြီဗျာ၊ အဖေအမြဲစီးနေက အဖေ့ကတ္တီပါဖိနပ်၊ မခင်နှောင်းတို့အိမ်ပေါ်တက်တဲ့ လှေကားရင်းနားမှာချွတ်ထားတယ်၊ ကျုပ်လည်း မခင်နှောင်းတို့အိမ်အနားကိုထပ်ကပ်ခဲ့တော့ အိမ်အလယ်ခန်းလောက်မှာ အသံကြားတယ်ဗျ။
မခင်လှတို့အိမ်အောက်က လူတစ်ယောက်ကုန်းပြီးဝင်လို့ရအောင်မြင့်တယ်၊ ကျုပ်တော့ ကုန်းမဝင်ပါဘူး၊ ဘာကြောင့်လည်းဆိုတော့ ကြမ်းကြားတွေရှိတယ်လေ၊ မတော်တဆ ကြမ်းပေါက်ကနေ ကျုပ်ကိုမြင်သွားနိုင်တယ်၊ ဒီတော့ ထရံနားကို ကပ်ပြီး ထရံကိုအပေါက်ရှာမိတယ်။ ထရံတွေကလည်း အသစ်ဆိုတော့ အပေါက်ကိုမတွေ့ဘူး၊ ကျုပ်တို့ဆီမှာ ထရံချော၊ ထရံကောင်းဆိုရင် အပေါက်မတွေ့အောင် စိပ်စိပ်ရက်ကြတာကိုး၊ ဒါနဲ့ပဲ နားနဲ့ကပ်ပြီး နားထောင်ရတာပေါ့။
“ကိုမောင်၊ စားနော်”
အဖေ့ကိုလည်း ကိုမောင်တဲ့ဗျ။ အဖေ့နာမည်ကို အဖျားစွတ်ပြီးခေါ်တဲ့ပုံပဲဗျ။ အဖေပြန်ဖြေတဲ့အသံကိုတော့မကြားရဘူးဗျ။ ကျုပ်ထင်တာကတော့ မခင်နှောင်းတစ်ယောက် အဖေ့ကိုထမင်းပြင်ကျွေးနေပုံပဲဗျ၊ ပန်းကန်သံခွက်သံတွေကြားတာနဲ့ နေ့လည်စာမစားရသေးတဲ့ကျုပ်တောင်မှ ဗိုက်တွေဆာနေပြီ။
“ကိုမောင်အကြိုက် ပီလောဟင်းရည်လေးချက်ထားသေးတယ်၊ သောက်လို့ကောင်းရဲ့လား”
“ကောင်းပါ့ဗျာ၊ ခင် ချက်တဲ့ ပီလောဟင်းလက်ရာကောင်းချက်ကတော့ အိမ်ကမိန်းမချက်တဲ့ ပီလောဟင်းကိုတောင်မသောက်ချင်လောက်အောင်ကိုကောင်းတာ”
အဖေက ထမင်းလုပ်ကြီးနဲ့စကားပြောနေတယ်၊ ပြီးတော့ ဟင်းချိုတွေကိုလည်း ရှလူးရှလူးနဲ့သောက်နေသေးတယ်ထင်ပါတယ်ဗျာ၊ ဒီအချိန်မှာပဲ မခင်နှောင်းတို့အိမ်မှာ မွေးထားတဲ့ ခွေးကြီးက အိမ်ခေါင်းရင်းနားမှာ ကုန်းကုန်းနဲ့လုပ်နေတဲ့ကျုပ်ကိုမြင်သွားပါရောဗျာ၊ ဒါနဲ့ ကျုပ်ဆီကို တဟုန်ထိုးပြေးလာတယ်ဗျ။ ကျုပ်လည်း အနောက်က ခြေသံကြားလို့လှည့်ကြည့်တော့ ဒီခွေးကြီးက ကျုပ်ကိုလှမ်းကိုက်တာဗျာ၊ ကျုပ်အရှောင်မြန်လို့ပေါ့၊ ဒါတောင်မှ ပုဆိုးစကို ခဲမိသွားသေးတယ်။ ကျုပ်လန့်အော်တော့မလို့ ဒါပေမယ့် အဖေတို့ရှိတော့ ပါးစပ်ပိတ်ထားလိုက်ရတယ်။
ခွေးကိုလည်း ထုမယ့်နှက်မယ့်ဟန်လုပ်တော့ ခွေးက လန့်ပြီးအနောက်ဆုတ်သွားတယ်၊ ဒါပေမယ့် ကျုပ်ကိုထိုးဟောင်တော့တာပါပဲ၊ ဒီအခါ အိမ်ပေါ်က အသံကြားရတယ်ဗျ။
“ဟဲ့၊ နှာကောက်၊ နင်ဘယ်လိုဖြစ်လို့အော်နေတာလဲဟဲ့”
“ဟာ၊ ခင်ကလည်း ခွေးဝဲစားတွေ့လို့ ဟောင်တာဖြစ်မှာပါ”
“ဟုတ်ပါရဲ့၊ ကိုမောင်ရယ်၊ အားနာလိုက်တာ၊ စားသာစား၊ ဝအောင်စား၊ စားပြီးသွားရင်လည်း အဟင်း . . .”
ခင်နှောင်းအသံက ရယ်သံနှောနေတယ်ဗျ၊ ကျုပ်ကိုလည်း ခွေးကြီးက တဂီးဂီးလုပ်နေတာနဲ့ ကျုပ်လည်း ခြံကွက်အလွတ်ထဲကို ပြန်ပြေးဝင်ပြီးတော့ အိမ်ကိုအပြေးပြန်လာတာပေါ့ဗျာ။
“အမေရေ . . . အမေ”
ကျုပ်ဆိုခြံထဲဝင်ကတည်းက အော်ပြီးဝင်လာတာဗျ၊ အမေအနားရောက်တော့ အမေက ကျုပ်ကိုခေါင်းတန်းခေါက်ပါရော၊
“သေမလို့အော်လာတာလားဟဲ့၊ ပတ်ဝန်းကျင်က ကြားရင်တစ်မျိုးထင်နေအုံးမယ်”
“သေတာထက် အရေးကြီးတယ်အမေရေ၊ အဖေက မခင်နှောင်းနဲ့ . . .”
ကျုပ်ပြောတော့မှ အမေက ပြူးပြူးပြာပြာဖြစ်သွားတယ်။
“ဟဲ့၊ ဘာဖြစ်တာလဲ”
“မခင်နှောင်းနဲ့အတူတူစားသောက်နေတာဗျာ၊ ပြီးတော့ပြောသေးတယ် မခင်နှောင်းချက်ကျွေးတဲ့ ပီလောဟင်းရည်က ကောင်းလွန်းလို့၊ အမေချက်ပေးတာကိုတောင် မသောက်ချင်ဘူးတဲ့ဗျာ”
“ကြည့်စမ်း၊ သေနာကောင်ကြီး”
“အမေက အဲဒါတွေခက်တာပဲ၊ အဖေစိတ်ကုန်တာ အမေ့ကြောင့်လည်းပါတယ်၊ အမေက တစ်ချိန်လုံး ဆဲလိုက်ဆိုလိုက် လုပ်နေတော့တာကိုးဗျ၊ ဟိုက မခင်နှောင်းက အချော့ကောင်း၊ အချွဲကောင်းနော်ဗျ၊ အဖေ့ကိုတောင် ကိုမောင်လို့ခေါ်တာ၊ စကားပြောရင်လည်း ရယ်ရတာနဲ့၊ တဟင်းဟင်းနဲ့ မူနေရတာနဲ့”
အမေက ဒေါသတွေထွက်ပြီးတော့ ခါးထောက်လိုက်တယ်။
“လာပါစေအုံး၊ ဒီလူကြီးတော့ ငါနဲ့တွေ့မယ်၊ နင်ပြောတာ သေချာတယ်နော်အလတ်ကောင်”
“အမေကလည်းဗျာ၊ ကျုပ်မျက်စိနဲ့မြင်ခဲ့တာ၊ ဟောဒီကျုပ်နားနဲ့ဆတ်ဆတ်ကိုကြားခဲ့တာ၊ အမေမယုံဘူးဆိုရင် အမေ့ယောက်ျားပြန်လာရင် ထမင်းတန်းကျွေးကြည့်ပေါ့၊ ဟိုအိမ်မှာ တစ်ဖြဲနှစ်ဖြဲစားလာတာဆိုတော့ အိမ်ရောက်ရင် ထမင်းဘယ်စားနိုင်မလဲ၊ အမေ့လက်ရာကိုလည်း စားချင်မှာလည်းမဟုတ်ပါဘူးလေ”
“တောက်၊ အေး၊ တွေ့မယ်၊ မသန်းတဲ့ တစ်သန်းထဲရှိတယ်၊ ဒင်းတို့အမျိုးတွေက ဒီအတိုင်းပဲ၊ ဒင်းအဖေကြီးကလည်း နှာဘူးကြီး၊ ဒင်းလည်း အသက်ကြီးမှ အကြောထလာတယ်ထင်တယ်၊ ဟင်း၊ ဟင်း”
ကွမ်းတစ်ယာညက်လောက်ကြာတော့ အဖေပြန်ရောက်လာတယ်ဗျ၊ အဖေက မခင်နှောင်းအိမ်မှာ ထမင်းစားပြီးတော့ ဘာတွေထပ်စားလာသလဲတော့မသိဘူး၊ သွားကြားထိုးတံလေးကိုက်လာပြီးတော့ လေကလေးကလည်း တချွန်ချွန်နဲ့ဗျ၊ ခြံထဲဝင်လာပြီးတော့ ခုံတန်းကလေးမှာထိုင်လိုက်တယ်၊ ပြီးတော့ သီချင်းကလေး ညည်းနေရင်း ရေနွေးအိုးထဲက ရေနွေးငှဲ့နေတယ်ဗျ။ ကျုပ်တောင်အချက်ပေးစရာမလိုပါဘူးဗျာ၊ အမေက မီးဖိုချောင်ထဲကနေထွက်လာတယ်။
“ဟော၊ လင်တော်မောင်သူကြီးမင်းတောင် အိမ်ပြန်ရောက်လာပြီကိုး၊ ထမင်းစားတော့မလား ဟောဒီက မိန်းမပြင်ပေးမယ်”
အဖေက ရေနွေးငှဲ့ရင်း ခေါင်းခါတယ်။
“မစားတော့ပါဘူးကွာ၊ ငါအပြင်ကနေစားလာခဲ့ပြီးပြီကွ”
“ဟောတော်၊ တော်တော်မှစားကောင်းခဲ့ရဲ့လား”
“ကောင်းပါ့၊ ကြက်သားဟင်းရယ်၊ ပီလောဟင်းရည်လေးနဲ့ဆိုတော့ စားလို့မြိန်ချက်”
“သြော်၊ ဟုတ်ရဲ့လား၊ ပြောစမ်းပါအုံးတော်၊ အဲဒီကချက်တဲ့လက်ရာနဲ့ ကျုပ်ချက်တဲ့လက်ရာ ဘယ်ဟာက ပိုကောင်းသလဲတော့”
“ဟာ မသန်း၊ မင်းဘာဖြစ်နေတာလဲဟ၊ မင်းချက်ကျွေးတဲ့လက်ရာကို ငါအနှစ်သုံးဆယ်လောက်စားခဲ့တာပါကွ၊ မင်းလက်ရာအကောင်းဆုံးပေါ့”
အဖေက မြှောက်ပြောပေမယ့် အမေက မပြုံးဘဲနဲ့ မျက်နှာကြီးက မဲ့ရွဲ့သွားတယ်ဗျ၊ အရင်ကဆို ဒေါသထွက်လာရင် အဖေ့ကိုကတ်ကတ်လန်ရန်တွေ့လိုက်၊ စိတ်မထင်ရင်မထင်သလို လက်ပါတတ်တဲ့အမေက အခုတော့ မျက်ရည်ပေါက်တွေကျပြီးတော့ မီးဖိုထဲကိုပြေးဝင်သွားတော့တယ်၊ အဖေက ကျုပ်ကိုနားမလည်နိုင်သလိုနဲ့ကြည့်တယ်။
“အလတ်ကောင်၊ မင်းအမေဘာဖြစ်သွားတာလဲကွ”
ကျုပ်လည်း ဟန်ဆောင်ကောင်းလွန်းတဲ့ အဖေ့ကို ဒေါသထွက်ထွက်နဲ့ပြန်ကြည့်ရင်း
“ဒါလေးတောင်အဖေမသိဘူးလား၊ တကယ်ဆိုရင် အဖေက အမေ့ကိုမပြောရင်တောင် ကျုပ်တို့ကိုတိုင်ပင်သင့််တယ်၊ အဖေအရမ်းဖြစ်ချင်နေတယ်ဆိုရင်တောင် ကျုပ်တို့မျက်နှာကိုကြည့်သင့်တယ်”
အဖေက အခုထက်ထိ ဘာမှမသိသလိုမျိုး ဟန်ဆောင်နေတုန်းဗျ။ ကျုပ်လည်း ဘာမှမပြောတော့ဘဲ အိမ်ပေါ်တက်သွားလိုက်တော့တယ်၊ ခဏကြာတော့ အမေကလည်း အိမ်ပေါ်တက်လာတယ်ဗျ၊ နောက်တော့ အခန်းထဲကနေ ထန်းခေါက်ဖာကြီးရွက်လာပြီးတော့ အိမ်ပေါ်ကနေ ဆင်းချလာပါရော၊ ကျုပ်လည်း အမေ့ကိုအပေါ်ထပ်မှာ ဆွဲရတာပေါ့။
“ဟဲ့အလတ်ကောင် ငါ့ကိုလွှတ်စမ်း၊ ငါသူနဲ့ဆက်ပြီးမပေါင်းချင်တော့ဘူး”
အမေနဲ့ကျုပ်နဲ့ လေသံလေးနဲ့ပြောနေကြတာပေါ့ဗျာ။
“အမေရာ စိတ်ကိုထိန်းထားပါ၊ အမေထွက်သွားလိုက်ရင် အမေအရှုံးသမားဖြစ်သွားမှာပေါ့၊ ဘာလဲ မခင်နှောင်းကိုအဖေက အိမ်ပေါ်ခေါ်တင်လာတာကို အမေက မြင်ချင်နေတာလား၊ ပြီးတော့ အမေအိမ်ကနေဆင်းသွားပါပြီတဲ့၊ အမေ့အမျိုးတွေက အမေ့ကိုဘာပြောကြမလဲ”
ကျုပ်ပြောလိုက်တော့ အမေက နည်းနည်းတည်ငြိမ်သွားတယ်။ ကျုပ်လည်းဆက်ပြောတယ်။
“ဒီလောက်ကတော့ ဘာမှမပူနဲ့အနေ၊ အမေသာ ဟန်မပျက်နေ၊ ဒီကောင်မနဲ့အဖေနဲ့ကို ကျုပ်လူမသိအောင် ရှင်းပေးမယ်”
အမေက ကျုပ်ကို အားကိုးတကြီးနဲ့ကြည့်တယ်ဗျ။
“အလတ်ကောင်၊ နင်ဘာတွေလျှောက်လုပ်အုံးမလို့လဲ”
“စိတ်ချပါအမေရ၊ အလတ်ကောင်တို့က မကြံလို့သာ လွဲနေတာ၊ ကြံပြီဆိုလို့ကတော့ ထရံတောင် ခနောင်းဖြစ်တဲ့ကောင်ပါဗျ”
အမေက ဘာမှမပြောတော့ဘဲ ထန်းခေါက်ဖာကြီးရွက်ပြီး အိမ်ခန်းထဲပြန်ဝင်သွားတယ်ပေါ့ဗျာ။
(၃)
“အဖြစ်ကတော့ အဲဒါပါပဲ ဦးဘသာကြီးရယ်”
နောက်တစ်နေ့လယ်ထဲဆင်းတော့ ဦးဘသာကြီးကို အဲဒီအကြောင်းပြောပြမိတယ်ဗျ၊ ဦးဘသာက ကျုပ်ပြောတာကိုနားထောင်နေရင်း ခေါင်းညိတ်တယ်။
“ပီလောရွက်ဆိုတာ ကြားမိတော့မှ ခင်နှောင်းက မင်းအဖေကို တမင်ကြံနေတာများလား”
“ဘယ်လိုတမင်ကြံတာများလဲဗျ”
“အောက်လမ်းအတိုက်တစ်ခုရှိတယ်ကွ၊ အတိုက်ဆိုတာထက် အညှို့လို့ခေါ်တာပေါ့၊ အညှို့ဆိုတာကတော့ လူတစ်ယောက်ကို ညှို့ပြီးတော့ လိုချင်တာစေခိုင်းတာပေါ့ကွာ၊ ငါ့အထင်တော့ မင်းအဖေကို ခင်နှောင်းက ပီလောကယ်ဆိုတဲ့အစီအရင်သုံးတာဖြစ်မယ်”
“ပီလောကယ်တဲ့လား”
“ပီလောရွက်ကိုအစီအရင်အတိုင်း လုပ်ရတယ်၊ အရင်ဆုံး ယောက်ျားကိုလုပ်မယ်စုံရင် အရွက်ကိုစုံလုပ်ရတယ်၊ မိန်းကလေးကိုလုပ်မယ်ဆိုရင် အရွက်အရေအတွက်ကို မဂဏန်းလုပ်ရတယ်၊ ပြီးတော့ ထမီလျှော်တဲ့အင်တုံထဲမှာ ရေဆေးရသတဲ့ကွာ၊ ပြီးတော့ ခြေနဲ့နင်းရသေးတယ်၊ တအားကြမ်းကြမ်းတော့ မဟုတ်ပေမယ့် ခပ်ဖွဖွပေါ့ကွာ”
“ဟာ၊ တော်တော်မိုက်ရိုင်းတာပဲဗျာ”
“အေးပြီးရင် “ဘယ်သူရေ၊ ဘယ်သူဝါ ငါခိုင်းတဲ့အတိုင်းလုပ်၊ ငါလိုချင်တဲ့အတိုင်း ဖြစ်ပေါ့ကွာ” အဲဒီလိုပြောပြောပြီးနင်းရတာတဲ့ကွ၊ ပြီးရင်တော့ ဟင်းရည်ချက်ပေါ့၊ ပြီးတော့ ကိုယ်လုပ်ချင်တဲ့လူကိုတိုက်၊ သူ့ရဲ့အာနိသင်က အကွာဓါတ်မဟုတ်ဘဲ အကပ်ဓါတ်ပေါ့ကွာ၊ ဒီတော့ ကိုယ်တိုက်လိုက်တဲ့လူက ကိုယ့်ကိုလာကပ်ပြီး ခွဲမရ၊ ခွာမရပေါ့၊ နောက်ဆုံးအဆင့်ဆိုရင်တော့ သူ့ကိုမှ မမြင်ရရင် မနေနိုင်၊ သူ့အသံမကြားရရင် မနေနိုင်ပေါ့ကွာ”
“တောက်၊ ဒါကြောင့်ဖြစ်မယ်ဗျ၊ အဖေက အိမ်မှာတောင်ထမင်းမစားတော့ဘဲ အဲဒီကောင်မအိမ်မှာ သွားသွားစားနေတာပေါ့”
“ဟား၊ ဟား ဘာမှမပူပါနဲ့ကွာ၊ ပီလောကိုဖျက်တာ ဖရုံကွ”
“ဗျာ၊ ဖရုံက ဖျက်လို့ရတယ်”
“ဒါပေါ့ကွ၊ မယုံရင် ပီလောဟင်းရည်ထဲကို ဖရုံညွန့်ခပ်ကြည့်ပါလား၊ ချွဲတာကို လုံးဝပျက်သွားတာ”
ကျုပ်တွေးကြည့်တော့လည်း ဟုတ်တယ်ဗျ၊ တစ်ခါတစ်လေ ပိလောရွက်နည်းရင် ဒန့်ဒလွန်ရွက်တို့၊ ဖရုံရွက်တို့ထည့်ပြီး ရောချက်စားတယ်၊ အဲဒိအခါကျရင်တော့ ပီလောရွက်က သိပ်မချွဲတော့ဘူးမဟုတ်လား။
“အဲဒီတော့၊ မင်းလုပ်ရမှာက ဘာမှထွေထွေထူးထူးမဟုတ်ဘူး၊ မင်းအဖေ ကို ဖရုံညွန့်နဲ့ ဟင်းခါးဖြစ်ဖြစ်၊ ဟင်းချိုဖြစ်ဖြစ်သာ များများကျွေး၊ ဖရုံသီးရရင်ကျွေး၊ ဟုတ်ပြီလား”
ကျုပ်လည်း ခေါင်းညိတ်လိုက်တော့တယ်၊ ဒါနဲ့ ဖရုံညွန့်တွေကို အကိုကြီးတို့ ယာခင်းအစပ်နားက သွားခူးတယ်ဗျ၊ အကိုကြီးတို့လယ်ရဲ့နံဘေးမှာ ကမူကလေးရှိတယ်၊ အဲဒီနေရာက လယ်စိုက်မရဘူးကိုး၊ ဒါနဲ့ ဖရုံတို့၊ သခွားတို့၊ ကြက်ဟင်းခါးတို့ စိုက်ထားတာပေါ့ဗျာ။ ဖရုံညွန့်တွေ တော်တော်တက်နေပြီဆိုရင်တော့ ခူးစားကြတာပဲ၊ တစ်ခါခူးရင် ဟင်းစားရတာကိုးဗျ။
ပြီးတော့ အိမ်ကိုပြန်လာပြီးတော့ အမေ့ကိုပေးရတယ်၊ ဖရုံနဲ့ပီလောကို ဓါတ်ရိုက်ဓါတ်ဆင်လုပ်ရမယ်လို့ပြောပြီး ချက်ခိုင်းတာပေါ့ဗျာ။ ဒီလိုနဲ့ အဲဒီနေ့ညနေစာထမင်းဝိုင်းကတော့ ဖရုံဟင်းတွေချည်းပေါ့ဗျာ၊ ဖရုံညွှန့််ကို ဟင်းခါးချက်တယ်၊ ပြီးတော့ ပြုတ်ကျော်လည်းလုပ်ထားသေးတယ်၊ အမေက အကွက်မြင်ပုံများ ထမင်းစားပြီးရင် အချိုတည်းဖို့ ဖရုံယိုတောင်မှ စီစဉ်ထားသေးသဗျာ၊ အဖေကတော့ နည်းနည်းထူးဆန်းနေတာပေါ့။
“မသန်း၊ ညည်းဟာက ဖရုံတွေချည်းပါပဲလား”
“အို၊ တော့်သားကြီး ယာခင်းက ဖရုံတွေကောင်းလို့တော့၊ စားစရာရှိတာသာ စားစမ်းပါ”
အဖေကတော့ ဘာမှမသိတော့ စားတာပေါ့ဗျာ။ ဖရုံညွှန့်ကြော်ချက်လေးစားလိုက်၊ ဖရုံညွန့်ဟင်းခါးလေး တရှူးရှူးနဲ့သောက်လိုက်ပေါ့၊ ကျုပ်ကတော့ အဖေမမြင်အောင်လို့ အမေ့ကိုလက်မလေးထောင်ပြလိုက်တယ်။
ဖရုံရဲ့အစွမ်းကတော့ အံ့မခန်းပါပဲဗျာ၊ ပုံမှန်ဆို အိမ်မကပ်တဲ့အဖေက အခုတော့အိမ်ကိုကပ်နေတာပဲဗျာ၊ အမေကတောင် သိပ်မယုံချင်ဘူး။
“ယောက်ျား၊ ရှင်အပြင်မသွားဘူးလား”
“မသွားချင်ပါဘူးကွာ”
“ဒါနဲ့ ရွာအနောက်ပိုင်းရော မသွားဘူးလားရှင့်”
“ဟ၊ ရွာအနောက်ပိုင်းမှာ ဘာရှိလို့ ငါကသွားရမှာလဲ”
အဖေ့လေသံကတော့ ခပ်ပြတ်ပြတ်ပဲဗျ၊ မနေ့ကတစ်ချက်မှ မပြုံးနိုင်တဲ့အမေတောင်မှ ဒီနေ့တော့ နည်းနည်းပြုံးလို့ရယ်၊ ဒါနဲ့ ကျုပ်လည်း မီးဖိုထဲဝင်ခဲ့တာပေါ့။
“ဟဲ့အလတ်ကောင်၊ နင့်ဖရုံက စွမ်းသားဟဲ့၊ သွား၊ သွား နင့်အကိုကြီးယာထဲဆင်း၊ ဒီနေ့လည်း ဖရုံညွှန့်တွေ ထပ်ခူးခဲ့အုံး”
“ဟာ၊ အမေကလည်း နေ့တိုင်းတော့ ဖရုံညွန့်ထွက်ပါ့မလား”
“လျှာမရှည်နဲ့၊ ရသလောက်သာခူး၊ အညွန့်မရရင် ဖရုံပွင့်ခူး၊ အပွင့်မရရင် ဖရုံရိုးသာ ဖြတ်ခဲ့ဟာ”
အမေကတော့ အတော်စိတ်အားထက်သန်နေပုံပဲဗျ၊ ဒါနဲ့ကျုပ်လည်း လယ်ထဲဆင်းခဲ့တာပေါ့၊ ဦးဘသာလယ်အနားကဖြတ်တော့ ဦးဘသာက နွားတွေကို လယ်ကန်းသင်းပေါင်နားက မြက်တွေစားခိုင်းနေတယ်ဗျ။ ကျုပ်လည်း ဦးဘသာဆီ ဝမ်းသာအားရနဲ့ပြေးသွားတယ်။ ဦးဘသာက ကျုပ်ကိုမြင်တော့ ဘေးဘီကိုကြည့်ရင်း
“မင်းကိုအရေးကြီးတာပြောရအုံးမယ်”
“ကျုပ်အရင်ပြောမယ်ဦးဘသာ၊ ဦးဘသာရဲ့ ဖရုံက စွမ်းတယ်ဗျ၊ အခုဆို အဖေအိမ်ကပ်သွားပြီ”
ဦးဘသာက ကျုပ်လက်ကိုပုတ်ရင်း
“အဲဒါ အသာထားစမ်းပါကွာ၊ မင်းပြောတဲ့အတိုင်းပဲ အခုခင်နှောင်းက ပိုပြီးအစွမ်းထက်တဲ့ ပညာတစ်ခုသုံးတော့မယ်ကွ”
“ဗျာ၊ ဘယ်လိုပညာလဲ၊ ဘာအတွက်သုံးမှာလည်း”
“ခင်နှောင်းက ကတော်ဆယ်ပါးထဲက တစ်ပါးဖြစ်ရမယ်လို့ ကျွေးကျော်ထားတဲ့သူကွ၊ အခု တခြားကတော် ဖြစ်မဖြစ်တော့မသိဘူး၊ သူကြီးကတော်တော့ ကြိမ်းသေဖြစ်တော့မယ်ထင်တယ်”
“ဟာ၊ ဒါဆို အဖေ့ကိုအပိုင်ဖမ်းတော့မှာပေါ့”
“အေး၊ ဟုတ်ချင်ဟုတ်မှာပေါ့ကွ”
“ဒါနဲ့ ဦးဘသာက ဘယ်လိုလုပ်သိတာတုန်း”
“သိတာပေါ့ကွာ၊ ဒီနေ့မနက်အစောကြီး မင်းတို့လယ်ထဲကနေ ရွံ့တွေလာခူးနေတယ်ကွ၊ ငါလည်း အစောကြီးထွက်လာတော့ ရွံလာခူးတဲ့ ခင်နှောင်းနဲ့တွေ့ရော၊ ငါကလည်း စပ်စပ်ဆော့ဆော့နဲ့ ခင်နှောင်းရေ၊ နင်အဲဒီရွှံ့တွေဘာလုပ်မလဲလို့မေးလိုက်တာ၊ ငါ့ကိုမျက်စောင်းထိုးသွားပြီးတော့ ဘာလုပ်လုပ်ပေါ့တဲ့ကွာ”
“အောင်မယ်၊ ကျုပ်ထင်တာတော့ ခင်နှောင်းလည်း ပညာတတ်တယ်မဟုတ်လား”
“သေချာတာပေါ့ကွာ၊ ငါ့ကိုတောင်မှ ဘုကြည့်ကြည့်သွားသေးတယ်၊ သူတကယ်ရွံ့လိုရင် ရိုးချောင်းဘေးနားမှာ ရွံ့တွေညက်ပြီး ပေါမှပေါပဲကွာ၊ ဘာဖြစ်လို့ မင်းတို့လယ်ကို ရွံ့လာခူးမလဲ၊ ဟုတ်တယ်မဟုတ်လား”
“ဒါပေါ့ဗျ”
“အေး၊ အဲဒါ ဆေးအိုးပုတ်ဖုတ်တော့မှာကွ၊ ဆေးအိုးပုတ်ဆိုတာက အဲဒီရွံ့နဲ့ အိုးပုတ်လုပ်ပြီး အင်းကွက်ဆွဲရတယ်ကွ၊ ပြီးရင် အိုးပုတ်ရဲ့ဖင်ကို ယောက်မနဲ့ရိုက်ခေါ်ရင် သူထမင်းကျွေးထားဖူးတဲ့လူက ထွက်လာတယ်ဆိုပဲ”
ကျုပ်လည်း ခေါင်းနားပန်းကြီးသွားတော့တယ်ဗျာ။
“ဟာ၊ ဟုတ်ပြီဗျ၊ အဖေက ဒီနေ့တစ်နေ့လုံးအိမ်ကပ်နေတာပဲ၊ ဒီအတိုင်းဆိုရင်တော့ မဟန်ပါဘူးဗျာ၊ ကျုပ်တို့ တားလို့ရမည့်နည်း မရှိတော့ဘူးလားဦးဘသာ”
“ဆေးအိုးပုတ်ကျတော့ တားဖို့ခက်တယ်ကွ၊ ဒီလိုလုပ်ကွာ၊ မင်းအဖေဖိနပ်ကို ငါ့ဆီကိုယူလာခဲ့၊ ငါခြေချုပ်အင်းဆွဲပေးလိုက်မယ်၊ ဒါဆိုရင် မင်းအဖေခြေကျွမရဘဲဖြစ်နေလိမ့်မယ်ကွ၊ သူဘယ်လောက်ခေါ်ခေါ် သွားမရတော့ဘူးပေါ့”
ကျုပ်လည်း ဦးဘသာအကြံကိုနားထောင်ရင်း ခေါင်းညိတ်လိုက်တယ်။
“ဦးဘသာကတော့ဗျာ၊ သိပ်ပြီးအကြံကောင်း ဉာဏ်ကောင်းထွက်တာပဲဗျ၊ ဦးဘသာခေါင်းကို ရွှေချထားဖို့ကောင်းတယ်”
“ဟိတ်ကောင်၊ အပိုတွေပြောမနေနဲ့၊ အခုမြန်မြန်ပြန်တော့”
ကျုပ်လည်း အကိုကြီးယာတောထဲဆင်းပြီးတော့ အမေမှာတဲ့ဖရုံတွေချိုးပြီး အိမ်ကိုတန်းပြေးတာပေါ့ဗျာ။ အိမ်ရောက်တော့မှ မယောင်မလည်နဲ့ အဖေ့ကိုကြည့်တယ်၊ အဖေက အိမ်ပေါ်တက်သွားပုံရတယ်ဗျ၊ လှေကားရင်းမှာ အဖေ့ဖိနပ်ကိုတွေ့တာနဲ့ အသာယူပြီးတော့ ဖိနပ်ကိုခါးကြားထိုးပြီး ခိုးခဲ့တာပေါ့ဗျာ၊ အဖေက အိမ်နေဖိနပ်ကျတော့ ခုံဖိနပ်တို့၊ တာယာဖိနပ်တို့စီးတတ်ပေမယ့် အပြင်သွားမယ်ဆိုရင်တော့ ကတ္တီပါဖိနပ်စီးတတ်တယ်ဆိုတော့ ကျုပ်ခိုးသွားတာလည်း ချက်ချင်းတော့ သိမှာမဟုတ်ဘူး။ ကျုပ်မှာ ဦးဘသာနဲ့တွေ့တော့မှ ဖိနပ်သူခိုးလုံးလုံးဖြစ်ရောဗျို့။ လယ်ကွင်းထဲကိုပြေးရတာ သိပ်မောတာပဲဗျာ၊ ဦးဘသာဆီရောက်တော့ အမောကိုဆို့နေတာပဲ။
“ရော့၊ ဦးဘသာ၊ ဖိနပ် . . ဟော၊ ဟဲ”
လူကလည်း ဟောဟဲလိုက်နေပြီဗျ။ ဦးဘသာက ဖိနပ်ကိုယူလိုက်ပြီးတော့ သူ့အရှေ့မှာ မှောက်ခုံချတယ်။ ပြီးတော့ ရွံ့မြေစာခဲတစ်ခုကိုယူပြီး လက်ဝါးထဲထည့်တယ်၊ ရေလေးနည်းနည်းထည့်ပြီးတော့ ဖျော်လိုက်တယ်ဗျ၊ ပြီးတော့မှ အဲဒီရွံ့ဖျော်ကိုလက်ခလယ်နဲ့ တို့ပြီးတော့ ပါးစပ်က ပွစိပွစိရွတ်ရင်းနဲ့ ဖိနပ်အောက်မှာ ရေးနေတော့တာပဲ၊ ရေးတာကတော့ ကြက်ခြေခတ်ပုံပဲဗျ၊ ရွတ်နေတာကတော့ သူ့ပညာတွေဖြစ်မှာပေါ့၊ ရေးလို့လည်းပြီးရော ဖိနပ်တစ်ဖက်စီကို လက်မှာကိုင်ပြီးတော့ ဖိနပ်နှစ်ဖက်ကို လက်ခုပ်တီးသလိုမျိုး သုံးလေးချက်တီးလိုက်တယ်။
“ကဲ၊ ချုပ်စေ၊ ချုပ်စေ၊ ချုပ်စေ”
အဲဒီလိုပြောပြီးတော့ ကျုပ်ကိုပြန်ပေးတယ်။
“ငါပြောမယ်၊ ဒီအတိုင်းရိုးရိုးတန်းတန်းပဲဆိုရင်တော့ မင်းအဖေသွားလို့ရလိမ့်မယ်၊ ပညာနဲ့ခေါ်တဲ့အချိန်ဆိုရင်တော့ သွားရမှာမဟုတ်ဘူး”
ကျုပ်လည်း အိမ်ကိုအမြန်ပြေးပြီးတော့ ဖိနပ်ကလေးကို မသိမသာပြန်ထားလိုက်ရတယ်၊ မောလိုက်တာလည်း ပြောမနေပါနဲ့တော့ဗျာ၊ ကွပ်ပျစ်ပေါ်မှာ ပက်လက်အိပ်ရင်း အတော်ကိုနားယူရတယ်ဗျ။ အနားယူရင်း မျက်စိစင်းလာပြီး ကျုပ်လည်းအိပ်ပျော်သွားလိုက်တာ ညစာစားခါနီးမှ နိုးပါရောဗျာ။
(၄)
တစ်နေ့လုံးတော့ အကောင်းဗျ၊ အဖေက အိမ်ကပ်နေတာလည်းပါမှာပေါ့၊ ထမင်းစားသောက်ပြီးတော့ ညအိပ်ကြတယ်၊ အဲဒီအထိအကောင်းပဲဗျ၊ ကျုပ်လည်း အိပ်တော့အိပ်တာပဲဗျ၊ ဒါပေမယ့် တစ်နေ့ခင်းလုံးအိပ်ထားတာဆိုတော့ အိပ်မရဘူးပေါ့။ ဒီလိုနဲ့ သန်းခေါင်ကြက်တွန်သံကြားလိုက်တယ်၊ ကျုပ်မျက်လုံးတွေလည်း မှေးစင်းလာတယ်။
“တောက်၊ တောက်၊ တောက်”
တစ်ခုခုကိုခေါက်နေတဲ့အသံမျိုးဗျ၊ တိုးတိုးကလေးကြားလိုက်တာ၊ ဒါပေမယ့် ညသန်းခေါင်လူခြေတိတ်နေတော့ အသံက နည်းနည်းကျယ်နေတာပေါ့ဗျာ၊ ကျုပ်လည်း ဘယ်ကအသံလဲလို့ စဉ်းစားနေရင်းတော့မှ ဦးဘသာပြောတဲ့ ဆေးအိုးပုတ်ခေါက်နေတာများလားဆိုပြီး သတိထားမိတယ်။ အသံက သုံးချက်ကြားပြီး ပျောက်သွားတာဗျ၊ ငါးမိနစ်လောက်ကြာတော့ တစ်ခါပြန်ကြားရတယ်။
“တောက်၊ တောက်၊ တောက်”
ခြံရှေ့ကလာတဲ့အသံပဲ၊ ကျုပ်လည်း အိမ်ပေါ်ကနေအမြန်ပြေးဆင်းပြီးတော့ ခြံရှေ့ကိုပြေးထွက်လာတာပေါ့ဗျာ၊ ခြံရှေ့မှာ မိန်းမတစ်ယောက်ရဲ့အရိပ်တွေ့တယ်ဗျ၊ အရိပ်က လှစ်ခနဲပဲထွက်ပြေးတာ။ ကျုပ်လည်း သူ့အနောက်ကိုအပြေးလိုက်တာပေါ့ဗျာ။
“ဟိတ်၊ မပြေးနဲ့”
သေချာပေါက် မခင်နှောင်းပေါ့ဗျာ၊ ပြေးတာကလည်း မိန်းကလေးခြေလှမ်းဆိုပေမယ့် အတော်မြန်တာဗျ၊ ကျုပ်တောင် မနည်းပြေးလိုက်ရတယ်၊ ပြေးရင်းနဲ့ ရွာလယ်လောက်နားရောက်တော့ ကျုပ်ကသူ့ကိုမီသွားပါရောဗျာ၊ သူ့လက်ကိုဖမ်းဆွဲလိုက်တော့ သူလည်းတုန့်ခနဲရပ်သွားပြီးတော့ ကျုပ်ဘက်ကိုလှည့်လာတယ်၊ ပြီးတာနဲ့ ကျုပ်ရင်ဘတ်ကို လက်ဝါးနဲ့ ဖြောင်းခနဲအုပ်ရိုက်ထည့်လိုက်တာဗျ။
သူက လက်ဝါးနဲ့ရိုက်ပေမယ့် ကျုပ်ရင်ဝကို မီးစနဲ့ထိုးထည့်လိုက်သလိုမျိုး စူးခနဲ၊ ပူခနဲဖြစ်သွားတာဗျ၊ မခင်နှောင်းက ဆံပင်ဖျားလျားကြီးချထားတယ်၊ ကျုပ်ကိုပြီတီတီမျက်နှာထားနဲ့ ကြည့်ပြီး တစ်ဖက်ကိုလှည့်ပြေးတာပေါ့ဗျာ၊ ကျုပ်လည်း လိုက်မယ်လို့ကြံလိုက်ပေမယ့် ခြေတွေလက်တွေက မလှုပ်နိုင်တော့ဘူးဗျ၊ ပြီးတော့ ကျုပ်လည်း ဒူးထောက်ထိုင်ကျသွားတယ်၊ လက်တွေခြေတွေကလည်း ကတုန်ကယင်ဖြစ်လာတယ်ဗျ၊ ကျုပ်အတော်ကြောက်လန့်သွားတာ၊ ကျုပ်ကို မခင်နှောင်းက ပညာစက်နဲ့ရိုက်ထည့်သွားတာမဟုတ်လား။
“ဦး . . .ဦးဘသာ”
ကျုပ်ရေရွတ်ရင်းနဲ့ တစ်ကိုယ်လုံးပူလောင်လာပြီးတော့ ဇက်ကျိုးကျသွားတယ်၊ ဒီအချိန်မှာပဲ ကျုပ်ခေါင်းကိုလူတစ်ယောက်က လာပြီးအုပ်ကိုင်တယ်ဗျ၊ သူလက်နဲ့အုပ်ကိုင်လိုက်တာနဲ့ ကျုပ်တစ်ကိုယ်လုံးခံစားရသမျှတွေအကုန် ပေါ့ပါးပြီး ယူပစ်သလိုပျောက်သွားတာပဲဗျာ၊ ကျုပ်လည်း ဇက်ထောင်နိုင်တော့မှ မော့ကြည့်လိုက်တော့ ဦးဘသာကြီးဖြစ်နေတယ်။
“ဦးဘသာ၊ ကျုပ် . . . ကျုပ်”
ဦးဘသာက ဟိုးခပ်လှမ်းလှမ်းမှာပြေးနေတဲ့ မခင်နှောင်းကို လက်ညိုးနဲ့လှမ်းထိုးတယ်။
“ဟဲ့၊ ခင်နှောင်း၊ ပြန်လာခဲ့စမ်းဟာ”
ဦးဘသာက ပြောတာတော့ အေးအေးဆေးဆေးပဲဗျ၊ ပြီးတော့ ကျုပ်ကိုဆွဲထူပြီးတော့ ဖုန်တွေဘာတွေခါပေးတယ်။
“အလတ်ကောင်၊ မင်းဘာဖြစ်သွားသေးလဲ”
“ဦးဘသာရောက်လာမှ ကောင်းသွားတာဗျ၊ ခုနက သူကျုပ်ရင်ဘတ်ကိုတွန်းလိုက်တော့ ကျုပ်မှာ မီးစနဲ့ထိုးလိုက်သလိုခံစားရပြီးတော့ ပူလိုက်တာဗျာ”
ကျုပ်တို့ပြောနေတဲ့အချိန်မှာ မခင်နှောင်းက ခြေလှမ်းကျဲကြီးနဲ့ ကျုပ်တို့ဆီကို လှမ်းလျှောက်လာတယ်။
“အဘိုးကြီး၊ ကိုယ့်ကိစ္စမဟုတ်တာ ဝင်မပါနဲ့”
ဦးဘသာက
“ခင်နှောင်း၊ ညည်းကိုငါက ရွာကိုကြီးကြီးမားမား ဒုက္ခမပေးသေးဘူးဆိုပြီးတော့ ဒီအတိုင်းကြည့်နေတာနော်၊ ညည်းကိုလွတ်ထားတာမဟုတ်ဘူး”
ခင်နှောင်းက မျက်နှာထားတည်တည်နဲ့
“အခုရော ကျုပ်ကဘယ်သူ့ကိုလုပ်နေလို့လဲ”
“နင် သူ့ကိုလုပ်လိုက်တယ်မဟုတ်လားခင်နှောင်း၊ နင်မညာနဲ့နော်၊ နင့်ပညာတွေငါသိပြီးပြီ”
“အဲဒါကလည်း သူ့ကိုမေ့မြောသွားအောင်ပဲ လုပ်တာပဲ”
ကျုပ်လည်း ဒေါသထွက်သွားတယ်။
“အောင်မာ၊ ခင်ဗျားကြီးက သူများကိုလည်း အောက်လမ်းနည်းတွေနဲ့ လုပ်ပြီး မြှူဆွယ်ခဲ့သေးတယ်မဟုတ်လား”
ခင်နှောင်းကပြုံးရင်း
“အို၊ ဒါကတော့ ကိုယ်ချစ်တဲ့လူကို ကိုယ်ပိုင်ဆိုင်ရအောင်လုပ်တာပဲ၊ ဒီလောက်အပြစ်ကြီးလို့လား”
ခင်နှောင်းဆိုတဲ့မိန်းမက ပြောလေကဲလေပဲဗျ။
“ခင်ဗျား ချစ်တဲ့လူမှာ၊ မယားနဲ့ သားသမီးနဲ့ဆိုတာကို ခင်ဗျားမသိဘူးလား”
“မယားတွေ၊ သားသမီးတွေရှိတော့ရော၊ ဘာအရေးလဲ၊ ငါကတော့ သူ့ကိုလိုချင်တယ်၊ သူနဲ့ငါက တစ်ချိန်က ချစ်ကြိုက်ခဲ့ပေမယ့် ငါ့မိဘတွေရဲ့ ကန့်ကွက်မှုကြောင့်် ငါတို့အဲဒီအချိန်က အခွင့်မသာခဲ့ဘူး”
“ဒါဆိုရင်လည်း အဲဒီကတည်းက လက်လျော့လိုက်ပေါ့ဗျာ၊ ခင်ဗျားအခုလိုလုပ်တာ မကောင်းပါဘူးမခင်နှောင်း”
“ဟဲ့အလတ်ကောင်၊ ယောက်ျားတစ်ယောက်က မိန်းမနှစ်ယောက်ကိုပေါင်းသင်းတာ ဆန်းသလား”
ကျုပ်ဘာမှပြန်မဖြေနိုင်ဘူး၊ နောက်ပြီးတော့ ခေါင်းကိုခါပြလိုက်မိတယ်။
“အေး၊ ပြီးတော့ ငါဘယ်လောက်မြှူဆွယ်၊ မြှူဆွယ် ကာယကံရှင်ကလည်း စိတ်ပါမှဖြစ်တာမဟုတ်လား”
“ဒါကတော့ဗျာ၊ ကျုုပ်အဖေက အသက်ကြီးပြီဗျ၊ ပြီးတော့ ဘယ်ယောက်ျားမဆို မိန်းမဆိုရင် ငယ်တာ၊ လှတာကို လိုချင်တာပဲမဟုတ်လား”
မခင်နှောင်းက ကျုပ်ကိုမျက်မှောင်ကြုတ်ကြည့်ရင်း
“ဟဲ့၊ နင်ဘာတွေပြောနေတာလဲ”
“ဟုတ်တယ်လေဗျာ၊ အဖေနဲ့ မခင်နှောင်းနဲ့ဆိုရင်လည်း အသက်က အကွာကြီးမဟုတ်လား၊ ဒီတော့ တစ်ခုခုဖြစ်ရင် အရပ်ထဲမှာ လူကြားလို့မကောင်းဘူးဗျာ၊ မခင်နှောင်းရာ ကျွန်တော်သူ့သားတစ်ယောက်အနေနဲ့ တောင်းပန်ပါတယ်၊ ကျုပ်တို့အဖေကို ဆက်မလုပ်ပါနဲ့တော့ဗျာ၊ မခင်နှောင်း ဆက်ပြီးမကြိုးစားပါနဲ့တော့”
မခင်နှောင်းမျက်နှာထားက တည်သွားတယ်၊ ဦးဘသာက မခင်နှောင်းကို လက်ညှိုးထိုးပြီး
“ခင်နှောင်း၊ ငါနင့်ကိုလုပ်ပြန်ရင်လည်း ပညာကြီးတဲ့လူက အနိုင်ကျင့်တယ်ဆိုပြီးဖြစ်နေမယ်၊ နင်လည်း ရပ်တန်းက ရပ်လိုက်ပါတော့”
ဒီတော့မှ မခင်နှောင်းက ခေါင်းညိတ်တယ်ဗျ။
“ကောင်းပြီလေ၊ ကျုပ်ကတိပေးတယ်၊ ရှင်တို့အဖေကို ကျုပ်မလုပ်တော့ဘူး၊ ရှေ့လျှောက်လည်း ဘာမှဆက်လုပ်မှာမဟုတ်ဘူး”
ဒီတော့မှ ကျုပ်လည်းသက်ပြင်းချလိုက်ရတော့တယ်။
“ခင်နှောင်း၊ အဲဒါနင်ပေးတဲ့ကတိနော်၊ နင့််ကတိကိုဖောက်ရင် နင့်ကိုပညာခြောက်လသိမ်းပစ်မယ်”
မခင်နှောင်းလည်းခေါင်းညိတ်တယ်၊ ဦးဘသာက လက်ဝါးဖြန့်လိုက်တော့ မခင်နှောင်းက ဦးဘသာလက်ဝါးထဲကို အိုးပုတ်ကလေးတစ်ခုထည့်ပေးခဲ့ပြီးတော့ လှည့်ထွက်သွားတယ်ဗျ။ ဦးသဘာက အိုးပုတ်ကို ကျုပ်ကိုပြတယ်၊ အိုးပုတ်က သေးသေးလေးပါဗျ၊ အဖြစ်လုပ်ထားတဲ့ပုံကလေးပါ၊ အိုးဖင်မှာတော့ အင်းတစ်ကွက်ဆွဲထားတယ်၊ အင်္ဂလိပ်အက္ခရာတွေလိုလို ဘာလိုလိုနဲ့ဗျ၊ ဦးဘသာက အိုးပုတ်ကိုမြေပေါ်ချနင်းလိုက်ပြီးတော့ သူ့ခုံဖိနပ်နဲ့နင်းထည့်လိုက်တော့ အိုးပုတ်က တစ်စစီကွဲသွားပါရောဗျာ။
“ကဲ၊ အလတ်ကောင်၊ ခင်နှောင်းလည်း ကတိပေးသွားပြီဆိုတော့ မင်းတို့လည်း ကျေနပ်တော့ပေါ့ကွာ”
“ဒါနဲ့ ဦးဘသာ၊ ကျုပ် ဦးဘသာ နာမည်ကိုရွတ်လိုက်တိုင်း ဦးဘသာက ဘာလို့ပေါ်လာရတာလဲ၊ မဟုတ်မှလွဲရော . . .”
“ဟေ့ကောင်၊ မဟုတ်တာတွေ တွေးမနေပါနဲ့၊ ငါလည်း ညနေကတည်းက ဆေးအိုးပုတ်ကို ညအချိန်သုံးတော့မယ်ဆိုတာ သိပြီးတော့ လာစောင့်နေတာကွ၊ ခင်နှောင်းက သူကြီးကတော်ဖြစ်ချင်တယ်၊ ဒါနဲ့ သူကြီးကို ညည့််နက်သန်းခေါင် အိမ်ကိုခေါ်မယ်၊ ပြီးရင် သူခိုးလိုလို၊ ဓါးပြလိုလိုအော်လိုက်လို့ ရွာသားတွေ ဝိုင်းလာရင် သူကြီးနဲ့ခင်နှောင်းကို တစ်အိမ်တည်းမှာတွေ့ပြီးတော့ အများကပြောတော့မှာပေါ့ကွာ၊ ဒီတော့မင်းအဖေကလည်း သူ့ကိုယူမှရမယ်မဟုတ်လား၊ ဒီလိုနည်းနဲ့ မင်းအဖေကို အပိုင်ဖမ်းချင်တာကွ”
ကျုပ်လည်းခေါင်းညိတ်လိုက်တယ်ဗျ၊ ပြီးတာနဲ့ အိမ်ကိုပြန်လာခဲ့တော့တယ်။ မနက်ရောက်တော့ အဖေက လမ်းထွက်ဖို့ပြင်ပါရောဗျာ၊ အမေက ပြောချင်ပေမယ့် ကျုပ်က အမေ့ကိုတားထားလိုက်တယ်။
“ယောက်ျား၊ ရှင်ဘယ်သွားမလို့လဲ”
“ဆရာတော်ဆီသွားမလို့ကွ”
အဖေက ဖိနပ်ကိုစီးပြီးထွက်လိုက်တော့ ဖိနပ်က လှေကားကနေ ခွာမရဘဲ အဖေသာ လှေကားရင်းက လိမ့်ကျပါရောဗျာ၊
“အလတ်ကောင် ဖိနပ်က ခွာမရဘူးကွ”
ကျုပ်လည်း ဦးဘသာရဲ့ခြေချုပ်အင်းမှန်းသိလိုက်ပြီလေဗျာ၊ ဒါနဲ့ပဲ အဖေ့ဖိနပ်အနားသွားလိုက်တော့ ဖိနပ်က နှစ်ရံဖြစ်နေတယ်ဗျ။
“အဖေ၊ အဖေက ဖိနပ်နှစ်ရံစီးတာလား”
“လျှာမရှည်နဲ့အလတ်ကောင်၊ ငါသွားတော့မယ်ကွ”
အဖေနောက်တစ်ခါပြန်စီးတော့ ဖိနပ်က ဘာမှမဖြစ်တော့ဘူး၊ ဘယ်ဖြစ်မလဲဗျာ၊ ကျုပ်က အဖေ့ဖိနပ်ကို ကိုင်ကြည့်သလိုလိုနဲ့ အဖေ့ဖိနပ်အောက်ခြေမှာ ပေနေတဲ့ရွံ့တွေကို လက်နဲ့ပွတ်လိုက်တာကိုးဗျ။
(၅)
“သူခိုးဗျို့၊ သူခိုး”
ရွာထဲဆူညံနေတာနဲ့ ကျုပ်တို့လည်း ဆင်းခဲ့တာပေါ့ဗျာ၊ အဖေကလည်း မြန်တယ်၊ ကျုပ်လည်း ဓါးကြိးဆွဲပြီး ပြေးဆင်းသွားတာပေါ့၊ ရွာအနောက်ပိုင်းကိုရောက်တော့ ရွာသားတွေက မခင်နှောင်းအိမ်ကို ဝိုင်းထားတယ်ဗျ။
“သူခိုးက ဒီထဲကိုပြေးသွားတာသူကြီး”
အဖေလည်း အိမ်ရှေ့သွားပြီး
“ဟေ့သူခိုး၊ ထွက်လာခဲ့စမ်း၊ မထွက်လာရင် ငါတို့ဝင်လာမှာနော်”
ဒီတော့မှ မခင်နှောင်း အိမ်တံခါးက ကျွီခနဲဖြစ်သွားပြီးတော့ ယောက်ျားတစ်ယောက်ထွက်လာတယ်ဗျ။ အဖေနဲ့ကျုပ်လည်း အဲဒီယောက်ျားကိုကြည့်ပြီး အံ့သြသွားရတာ။
“ဟင်၊ အကြီးကောင်”
“ဟာ၊ အကိုကြီး”
အကိုကြီးက အင်္ကျီချွတ်နဲ့ဗျ၊ အောက်က ပုဆိုးပဲဝတ်ထားတယ်၊ အကိုကြီးရဲ့အနောက်မှာတော့ မခင်နှောင်းက ကပိုကရိုနဲ့ရပ်နေတယ်။
“ဟဲ့ ခင်နှောင်း၊ ညည်းပြောတော့ သူခိုးဆို”
“သူခိုးမဟုတ်ပါဘူး၊ အဲဒါ ကိုမောင်ပါ၊ အဘွားက အိမ်ထဲရောက်လာတဲ့ ကိုမောင်ကို သူခိုးထင်ပြီးအော်လိုက်မိတာ”
အဖေလည်း အကိုကြီးဘက်ကိုလှည့်ကြည့်လိုက်တာပေါ့။
“ဟေ့၊ အကြီးကောင်၊ မင်းဘယ်လိုလုပ်ပြီး ခင်နှောင်းအိမ်ထဲရောက်နေတာလဲကွ”
အကိုကြီးကတော့ ကြောင်တောင်တောင်နဲ့
“သား၊ သူ့ကိုချစ်တယ် အဖေ”
တစ်ရွာလုံးက လူတွေက ဟာခနဲ၊ ဟင်ခနဲဖြစ်သွားကြတော့တာပဲဗျာ၊ ကျုပ်လည်း မခင်နှောင်းကိုကြည့်လိုက်တော့ မခင်နှောင်းက ကျုပ်ကိုကြည့်ရင်း တစ်ချက်ပြုံးပြတယ်ဗျ၊ ကျုပ်လည်း ဒီတော့မှ ကိုယ့်နဖူူးကိုယ် ပြန်ရိုက်မိတာပဲ။
“သေပြီ၊ သွားပြီ”
ကျုပ်ထင်တာမှားသွားပြီဗျ။ တကယ်တော့ မခင်နှောင်းမြှူဆွယ်နေတာက အဖေ့ကိုမဟုတ်ဘူးဗျို့၊ အကိုကြီးကိုဗျ၊ ကျုပ်အဖေ့အနောက်က လိုက်ချောင်းတုန်းက အဖေက ပျောက်သွားတယ်ဆိုတာ မခင်နှောင်းတို့အိမ်ရဲ့ ဓါးလွယ်ခုတ် မျက်စောင်းထိုးက ရွာလူကြီး ဦးဖေရဲ့အိမ်ကိုဝင်သွားတာတဲ့ဗျာ၊ ကျုပ်ကတော့ အဖေက မခင်နှောင်းအိမ်ကိုဝင်သွားတယ်ထင်ပြီး သွားလိုက်ချောင်းခဲ့တာမဟုတ်လား။
အဖေစီးတဲ့ဖိနပ်နဲ့ အကိုကြီးစီးတဲ့ဖိနပ်နဲ့က တစ်ဆိုဒ်တည်းဗျ၊ ကတ္တီပါဖိနပ်ဆိုတာကလည်း တစ်ပုံစံတည်းကိုးဗျ၊ ဒီတော့ မခင်နှောင်းအိမ်ရှေ့မှာ ချွတ်ထားတဲ့ အကိုကြီးဖိနပ်ကို ကျုပ်က အဖေ့ဖိနပ်လို့ပဲ ထင်သွားတာပေါ့ဗျာ၊
နောက်ပြီး မခင်နှောင်းက ကိုမောင်လို့ခေါ်တာလေ၊ ကျုပ်အကိုကြီးနာမည်က တင်မောင်ဆိုတော့ အဖျားဆွတ်ပြီး ကိုမောင်လို့ခေါ်တာလည်းဖြစ်နိုင်တယ်၊ နောက်ပြီးတော့ စကားပြောတဲ့အသံကလည်း အဖေ့အသံနဲ့ဆင်ပါတယ်လို့မှတ်နေတာ လတ်စသတ်တော့ အကိုကြီးကိုးဗျ၊ ထမင်းလုပ်ကြီးနဲ့စကားပြောတာဆိုတော့ အသံက ဗလုံးဗထွေးနဲ့ပေါ့ဗျာ။
အဖေထမင်းစားလာတယ်ဆိုတာကလည်း မခင်နှောင်းကျွေးတာမဟုတ်ဘဲ ဦးဖေအိမ်က ကျွေးတာဖြစ်မှာ။ ဦးဖေက သူ့အိမ်လာရင် ထမင်းတော့ ကျွေးတတ်တာပဲ။ ပီလောရွက်ဟင်းဆိုတာကလည်း ခုချိန်လယ်ထဲမယ် ပီလောရွက်ပေါတော့ အိမ်တိုင်းလိုလို ချက်ကြမယ်ထင်ပါရဲ့။
ကျုပ်ဖြင့် ဘယ်လိုရှင်းပြရမလဲတောင် မသိတော့ပါဘူးဗျာ၊ တကယ်ကမခင်နှောင်းက အကိုကြီးကို ကြံနေတာဗျ၊ အရင်တုန်းက မခင်နှောင်းနဲ့အကိုကြီးနဲ့ကလည်း သမီးရည်းစားတွေဖြစ်ခဲ့သေးတယ်၊ ဒါပေမယ့် မခင်နှောင်းအဖေအမေတွေက ကျုပ်တို့အဘိုးခေတ်ကတည်းက ရန်ဘက်တွေ၊ ဒီတော့ ကြည့်မရရဘူးပေါ့ဗျာ၊ သူ့သမီးနဲ့ သဘောမတူဘူးပေါ့။
ကျုပ်ဖြင့် တွေးရင်းတွေးရင်း အကုန်ပေါ်လာတော့တာပဲ၊ မခင်နှောင်း ကျုပ်တို့လယ်ကနေ ရွံ့လာခူးတယ်ဆိုတာ အကိုကြီးကို အဖေကလယ်တွေခွဲပေးထားတာကို မသိလို့နေမယ်၊ ဒါကြောင့်လည်း သူအိုးပုတ်တီးတော့ အကိုကြီးက မထလာတာပေါ့ဗျာ၊ နောက်တော့လည်း ကျုပ်နဲ့ဦးဘသာကို ကတိပေးသွားသေးတယ်မဟုတ်လား။ ကျုပ်အဖေကို ပညာနဲ့မလုပ်ပါတော့ဘူး၊ မမြှူဆွယ်တော့ပါဘူးဆိုပြီးတော့ပေါ့၊ ဒါဆို အဲဒီကတည်းက ကျုပ်တို့ထင်နေတဲ့လူ လွဲနေတယ်ဆိုတာ သူသိခဲ့ပုံပဲ။
ကြားထဲက အဖေက နစ်နာသူပေါ့ဗျာ။ ကျုပ်နဲ့အမေနဲ့ပေါင်းပြီး ဖရုံဟင်းတွေချက်ကျွေးတာလည်း စားရသေးတယ်မဟုတ်လား။
ရွာသားတွေက အဖေ့ကိုဝိုင်းကြည့်တယ်။
“သူကြီး၊ ဘယ်လိုလုပ်မလဲ”
လူကြားသူကြားထဲဆိုတော့ အဖေလည်းရှက်တာပေါ့ဗျာ၊ ဒါနဲ့ မခင်နှောင်းဘက်ကိုလှည့်လိုက်တယ်။
“ခင်နှောင်း၊ ငါ့သားကတော့ နင့်ကိုကြိုက်တယ်လို့ပြောနေပြီ၊ နင့်သဘောကရော”
မခင်နှောင်းကလည်း ခေါင်းညိတ်တယ်ဗျ၊ အဖေက နောက်ဆုံးတော့ သက်ပြင်းတစ်ချက်ချလိုက်တယ်။
“အေးလေ၊ ကိစ္စတွေအေးအေးဆေးဆေးဖြစ်သွားရင် မင်းတို့နှစ်ယောက်ကို စီစဉ်ပေးပါ့မယ်”
အပျော်ဆုံးလူကတော့ မခင်နှောင်းပဲဖြစ်မှာပါ၊ အဖေက ကျုပ်ကိုကြည့်ပြီး
“အလတ်ကောင်၊ မင်းအကိုကြီးကိုခေါ်လာခဲ့”
ကျုပ်အကိုကြီးလက်ကိုဆွဲလိုက်တော့ အကိုကြီးက အယောင်ယောင်အမှားမှားနဲ့ ငူငူကြီးပါလာတယ်ဗျ၊ ကျုပ်ဖြင့် ခေါင်းကိုပဲ တဗြင်းဗြင်းကုပ်မိတော့တယ်၊ အကိုကြီး မိန်းမနှစ်ယောက်ရမယ့်ကိစ္စက၊ ကောင်းတဲ့ကိစ္စလား၊ ဆိုးတဲ့ကိစ္စလားဆိုတာတော့ ကျုပ်မပြောတတ်တော့ပါဘူးဗျာ။
ဆက်ရန်။
