အပိုင်း(၂)
“မို့မို့ . . . မို့မို့လား”
နောက်မှ ခေါ်သံကြားသဖြင့် မို့မို့ လှည့်ကြည့်လိုက်သည်။
“ဟင် . . ကိုအောင်”
မို့မို့ရေရွတ်လိုက်သည်။ ကိုအောင်မှ မို့မို့နှင့် ကျောင်းနေဖက်။ တစ်ချိန်က မို့မို့၏ ငယ်ချစ်ဦးဆိုလဲ မမှားပေ။
“ဟုတ်မှ ဟုတ်ပါ့မလားလို့ မို့ရယ်၊ မနည်း ပုံဖမ်းယူရတယ်”
“ကိုအောင်ကတော့ ဒီရုပ်ပဲနော်၊ အချိန်တွေ ရပ်ထားတာထင်တယ်”
မို့မို့က ကိုအောင်ကိုပြောလိုက်ရင်း တစ်ချက်ပြုံးလိုက်လေသည်။
“နေပါအုံးမို့ရဲ့ နင်ဒီကိုအလည်လာတာလား”
မို့မို့က ဘာမှပြန်မဖြေချင်သဖြင့် အသာခေါင်းညိတ်ပြလိုက်သည်။
“ဒါနဲ့မို့အခု ဘယ်မှာနေလဲ”
“ဟာ . . ကိုအောင်ကလည်း ဒီမြို့လေးက မို့မို့တို့ဇာတိမြို့ပဲလေ၊ မို့မို့တို့ အိမ်မှာနေတာပေါ့”
ကိုအောင် မျက်နှာတစ်ချက်ပျက်သွားသည်။
“ဘာမှမဟုတ်ပါဘူး မို့ရဲ့ အဲဒီတောင်ကုန်းကလေးက လူမနေတော့ဘူးမလား”
“အမေရှိသေးတယ် ကိုအောင်ရဲ့”
“ဟုတ်လား၊ အဒေါ်နဲ့တောင်မှ မတွေ့ရတာကြာပြီ၊ လာမို့”
ကိုအောင်က မို့မို့ကိုခေါ်ပြီး ဈေးအရှေ့မျက်နှာစာတန်းရှိ ဆန်နှင့် ကုန်ခြောက်များ ရောင်းသည့်ဆိုင်ထဲဝင်သွားလေသည်။ သုံးခန်းတွဲဆိုင်ကြီးမှာ အတော်အတန်ကြီးမားလှပြီးဆိုင်တွင်လည်း အလုပ်သမားများနှင့် ဈေးဝယ်သူများကစည်ကားနေသည်။ ဆိုင်အတွင်းတွင်တော့ ဆန်များကိုဇလားကြီးများနှင့် ခင်းကျင်းထားကာ အခြားကုန်ခြောက်များကိုလည်း ခင်းကျင်းပြသထားလေသည်။ မို့မို့က ဆိုင်ခန်းနဖူးစီးတွင် တပ်ဆင်ထားသည့် ဆိုင်းဘုတ်ကိုဖတ်လိုက်သည်။
“ကိုအောင် . . ဆန်လက်လီလက်ကား ရောင်းဝယ်ရေး”
“ကိုအောင်က စီးပွားရေးအဆင်ပြေနေပုံပဲနော်”
“စီးပွားရေးလည်း အဆင်ပြေတယ်၊ အိမ်ထောင်ရေးလည်းအဆင်ပြေတယ် အခုတောင် ကလေး သုံးယောက်နဲ့ တစ်fဗိုက်ရနေပြီ”
“ဟောတော်”
မို့မို့က ပြုံးရင်းရေရွတ်လိုက်သည်။ ကိုအောင်ကလည်း မို့မို့ကိုနှစ်နှစ်ကာကာ ပြန်ပြုံးပြသည်။
“ကိုအောင်က ဆန်ရောင်းတယ်ဆိုတော့ အတော်ပဲ မို့လည်း ဆန်ဝယ်ရဦးမှာ”
“ကိုအောင် ပို့ခိုင်းလိုက်မယ်လေ၊ တစ်အိတ်လောက်ဆွဲထားပေါ့ ”
“အိမ်မှာစားမည့်လူမရှိဘူးကိုအောင်ရဲ့၊ နေပါစေ ဆယ်ပြည်လောက်ပဲယူထားမယ်၊ ပဲဆီလည်f; နှစ် ပိဿာလောက်လိုချင်တယ်”
“မို့မို့ က ဘာနှစ်ရက်လောက်နေမှာလဲ”
“ဒီမြို့မှာပဲ အပြီးနေဖြစ်မယ်ထင်တယ်ကိုအောင်”
ကိုအောင်မျက်နှာက ထူးဆန်းသည့်အမူအရာဖြစ်သွားပြီး ခေါင်းညိတ်လိုက်ကာ ဆန်နှင့်မို့မို့ဝယ်သည့်ပစ္စည်းများကို ဘောင်ချာတွင်ရေးပေးနေသည်။
“မို့ ဈေးသွားဝယ်ရင်ဝယ်လေ ကိုအောင် ခဏနေကျရင် ဆိုင်ကလူတစ်ယောက်ကို မို့တို့ အိမ်ကိုပို့ခိုင်းလိုက်မယ်”
ဈေးထဲတွင်တော့ မို့မို့က အသားငါးထက် ဟင်းချက်စရာ အခြောက်အခြမ်းများကို ဦးစားပေးဝယ်ရသည်။ အိမ်မှာရေခဲသေတ္တာမရှိသဖြင့် အသားငါးကို နှစ်ရက်စာလောက်သာဝယ်လိုက်သည်။ ထို့နောက် သားငယ်ဖို့ မုန့်ဝယ်ရသည်။ တောင်ပေါ်မြို့လေးမို့ မုန့်တွေက ရန်ကုန်လိုများများစားစားမရှိပေ၊ မုန့်ဝယ်ပြီးတော့ မို့မို့တို့သားအမိဈေးမှ သုံးဘီးဆိုင်ကယ်ငှားကာ အိမ်သို့ပြန်လာကြသည်။
“အမက အဲဒီတောင်ကုန်းလေးပေါ်မှာနေတာလား”
ဆိုင်ကယ်မောင်းသူက စကားပြောလေသည်။
“တို့က မြို့ခံပါ ငယ်ငယ်ကတည်းက အဲဒီမှာနေလာတာ ဘာဖြစ်လို့လဲ”
“ကျွန်တော်လည်း လိုက်သာလိုက်ရတယ် အမရေ၊ အဲဒီတောင်ကုန်းက သရဲအရမ်းခြောက်တာဗျ”
မို့မို့လည်းမျက်မှောင်ကြုတ်လိုက်ပြီး
“ပေါက်ပေါက်ရှာရှာဟယ် ငါတို့တစ်သက်လုံးနေခဲ့တာပါ”
မို့မို့က ဒေါသအနည်းငယ်ထွက်သွားသည်။ သားငယ်ကတော့ ဈေးကနေမုန့်ဝယ်လာသည်မို့ သူ့မုန့်ကိုသူစားနေသည်။ တောင်ကုန်းလေးကို သုံးဘီးဆိုင်ကယ်လေးက အမြန်တက်လာခဲ့သည်။ တောင်ကုန်းလေးပေါ်တွင် အိမ်က ဆယ်အိမ်လောက်သာရှိသည်။ အိမ်များအားလုံး ခြံအကျယ်ကြီးများနှင့်ဖြစ်ကာ လူသူရှင်းပြီး တိတ်ဆိတ်နေသည်။ ချုံနွယ်ပိတ်ပေါင်းများထနေသည့် ခြံကြီးများအလယ်တွင်တော့ အိမ်ကြီးအိမ်ဟောင်းများက ထီးတည်းကြီးတည်ရှိနေလေသည်။ တောင်ကုန်းလေးသည် မြို့ပြင်ဘက်ကျသဖြင့် ဈေးမှ အတန်ကြာအောင် မောင်းရလေသည်။
ခြံရှေ့ရောက်တော့ ပစ္စည်းတွေချပြီးသည်နှင့် ဆိုင်ကယ်သမားလေးလည်း ဆိုင်ကယ်ကိုအမြန်ပြန်မောင်းကာ အမြန်ပြန်ဆင်းသွားလေသည်။ မို့မို့လည်း ခုမှ သတိထားမိသည်။ တောင်ကုန်းပေါ်တွင် လူတစ်ယောက်မှမရှိ၊ ကတ္တရာလမ်းအိုကလေးကလည်း မြက်များ၊ သစ်ရွက်ခြောက်များက ဖုံးလွှမ်းနေသည်။ သူတို့သားအမိတွေသာ တောင်ပေါ်တွင်ရှိသည်ထင်သည်။
အိမ်ထဲဝင်လိုက်တော့ အမေက မီးဖိုထဲရောက်နေသည်။
“အမေ မချက်နဲ့ သမီးချက်မယ်”
မို့မို့ကပြောလိုက်ပြီး ဟင်းချက်ရန်ပြင်ဆင်လိုက်သည်။ သားငယ်ကတော့ အိမ်ရှေ့ခုံတန်းလေးတွင် မုန့်စားရင်း ကာတွန်းစာအုပ်အဟောင်းတစ်အုပ်ကိုဖတ်နေသည်။ အမေကတော့ အိမ်ထဲတွင်လားမသိ။ မကြာမီ အိမ်ရှေ့တွင် ဆိုင်ကယ်ဟွန်းသံကြားရလေသည်။ မို့မို့လည်း အိမ်ပြင်ပြေးထွက်ခဲ့သည်။ ဆင်ဝင်အဝမှာ ကိုအောင်က ဆန်ထုပ်နှင့်ရောက်နေပြီဖြစ်သည်။
“ဟင် ကိုအောင် ကိုယ်တိုင်လာပို့တာလား၊ အားနာစရာကြီး”
“ဟုတ်တယ်မို့ရဲ့ ဆိုင်ကကောင်လေးတွေက ဒီတောင်ကုန်းကိုဆိုရင် မသွားရဲကြဘူးဆိုလို့လေ”
ကိုအောင်က ပြောလိုက်ရင်း ဆန်အိတ်ကိုချလိုက်သည်။ အိမ်ထဲကိုလည်း အပြင်ကနေ အကဲခတ်ကြည့်နေသေးသည်။
“အိမ်ကြီးကတော့ မပြောင်းလဲသေးဘူးနော်၊ ကိုအောင်တို့ ငယ်ငယ်ကအတိုင်းပဲ”
“အမေရေ ထွက်ကြည့်ပါအုံး ဒီမှာဘယ်သူလဲလို့”
မို့မို့က ခေါ်လိုက်သော်လည်း အမေကထွက်မလာ၊ မို့မို့က အိမ်ထဲဝင်ရှာရန်ပြင်လိုက်သည့်အခါ ကိုအောင်က မို့မို့ကိုဟန့်တားလိုက်သည်။
“နေပါစေ မို့ရဲ့ ရပါတယ်၊ ဒါနဲ့ မို့ရဲ့ အမျိုးသားရော၊ သူမပါဘူးလား”
မို့မို့က မျက်နှာကိုအောက်ချလိုက်သည်။
“သူနဲ့ ပြတ်ခဲ့ပြီ ကိုအောင်”
ကိုအောင်က တစ်ခုခုကိုနားလည်သဘောပေါက်သည့်အလား ခေါင်းညိတ်လိုက်ပြီး
“ဒါဆို မို့တို့ သားအမိပဲ ဒီမှာပြန်လာနေတာပေါ့”
မို့မို့ ကခေါင်းညိတ်လိုက်ပြန်သည်။ ကိုအောင်က တစ်ခုခုကို စဉ်းစားနေသည်။ နောက်တော့မို့မို့နားကို ကပ်လာသည်။
“မို့တို့ သားအမိပဲဆိုရင် မြို့ထဲမှာ အိမ်တစ်အိမ်ငှားနေပါလား၊ ကိုအောင်လိုအပ်တာ ကူညီပါ့မယ်”
“ဘာလို့လဲ ကိုအောင်ရဲ့။ မို့တို့ ဒီမှာနေတာ အဆင်ပြေပါတယ်”
“ကိုအောင်ပြောမယ် မို့စိတ်မဆိုးနဲ့နော်၊ ဒီတောင်ကုန်းလေးကလေ နေ့ခင်းကြောင်တောင် ကြီးတောင် သရဲခြောက်တယ်မို့။ မြို့ကလူတွေကလည်း ဘယ်သူမှ မလာရဲကြဘူး၊ တောင်ကုန်းလေးက မြို့နဲ့ သီးသန့်လည်း ဖြစ်နေတော့ အခုဆို အသွားအလာတောင် မရှိကြတော့ဘူး။ မို့တို့ သားအမိတစ်ခုခုဖြစ်မှာစိုးရိမ်လို့ ကိုအောင်ကပြောတာပါ”
“ကိုအောင့်ကိုတော့ ကျေးဇူးတင်ပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ဒီအိမ်ကမို့ရဲ့အိမ်၊ မို့တို့ ဘိုးစဉ်ဘောင်ဆက်နေလာတဲ့အိမ်ပါကိုအောင်၊ ဒါကြောင့်မို့ မို့ဒီမှာပဲနေမယ် ကိုအောင်”
ကိုအောင်က ဖြောင်းဖျမရသည့်အဆုံး ခေါင်းညိတ်လိုက်ရသည်။ မို့မို့က ခေါင်းမာတတ်သူတစ်ယောက်ဖြစ်မှန်း ကိုအောင်သိပြီးဖြစ်ပါ၏။
“ကောင်းပြီလေ မို့တို့ အကြောင်းတစ်ခုခုရှိရင် ကိုအောင့်ကိုဖုန်းဆက်လိုက်ပေါ့”
ကိုအောင်က ဖုန်းဆိုတော့မှ မို့မို့က သူ့လက်ကိုင်ဖုန်းကို ရန်ကုန်မှယူလာကတည်းက စက်ပိတ်ထားမှန်း သတိရလိုက်သည်။ ကိုအောင်ကတော့ သူ့ဆန်ဆိုင်၏လိပ်စာကဒ်ကလေးကို ပေးခဲ့သည်။ ကိုအောင်က ခြံထဲမှထွက်ရန် ဆိုင်ကယ်ကိုစက်နှိုးလိုက်စဉ်
“ကိုအောင်ရေ မို့ကိုတစ်ခုလောက်ကူညီပါအုံး”
“ဘာလဲ မို့ရဲ့”
“မို့တို့အိမ်မီးမလာလို့”
ကိုအောင်က ခေါင်းတစ်ချက်ညိတ်လိုက်ပြီးတော့ ဆိုင်ကယ်ကိုစက်နှိုးကာ ခြံထဲမှ မောင်းထွက်သွားလိုက်သည်။ မို့မို့ကတော့ ခြံအပြင်ကိုထွက်လိုက်ပြီး သံဖြင့်ပြုလုပ်ထားပြီး သံချေးတွေ တက်နေသည့် သံတံခါးကြီးကို ပိတ်လိုက်သည်။ ထိုအခါ ခြံတံခါးအုတ်တိုင်တွင် ချိတ်ထားသည့် ဆိုင်းဘုတ်ကလေးမှာ ဘုတ်ကနဲ ပြုတ်ကျလာလေသည်။ မို့မို့ကလည်း ဆိုင်းဘုတ်ကလေးကို ကောက်ယူလိုက်လေသည်။
“ဦးမောင်ဖေ၊ ခြံအမှတ် ၁၃”
ဟုရေးသားထားသည့် သစ်သားဆိုင်းဘုတ်ကလေးဖြစ်သည်။ မို့မို့ ကဆိုင်းဘုတ်ကလေးကို ကိုင်ပြီးအိမ်ထဲသို့ ဝင်လာခဲ့သည်။
ညနေရောက်တော့ လှေကားရင်းက မီးလုံးဟောင်းကြီးက မီးလင်းလာခဲ့သည်။ မီးလုံးကြီးက အဝါရောင်ကြီးဖြစ်ပြီး အလွန်ရှေးကျသည့် မီးလုံးကြီးဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် မီးလုံးကဖုန်တွေတက်ပြီး မှိန်နေလေသည်။ မို့မို့က တစ်အိမ်လုံးက မီးတွေဖွင့်ဖို့လုပ်လိုက်သည်။ သို့သော် မီးလုံးတွေက အကုန်ကျွမ်းနေသည်။ မီးချောင်းတွေကလည်း မလင်းတော့သည်မို့ နောက်ဆုံး မို့မို့က သက်ပြင်းချလိုက်သည်။ ပိတ်ထားသည့် ဖုန်းကိုပြန်ဖွင့်လိုက်သည်။ ဖုန်းကို ကြည့်လိုက်ရာ မည်သူမှပင် ခေါ်မထားပေ၊ ဖုန်းမှာအားသိပ်မရှိတော့။ မို့မို့က သူတို့အိပ်ခန်းထဲက ပလပ်ပေါက်တွင် ဖုန်းအားသွင်းလိုက်သည်။ သားငယ်၏ တက်ဘလက်ကိုလည်း အခန်းထဲမှာပင် အားသွင်းပေးလိုက်သည်။
ထမင်းစားတော့ မီးဖိုခန်းတွင် ဖယောင်းတိုင်ထွန်းပြီးစားရသည်။ အမေကတော့ ထမင်းသိပ်မစားနိုင်ပေ။ သားငယ်ကတော့ ဝက်သားချက်သည်မို့ အကြိုက်စားလေသည်။
“အမေ အမေ့မှာ ဘာရောဂါတွေရှိလဲ”
“ဘာမှတော့ ထွေထွေထူးထူးမရှိပါဘူးအေ၊ စိတ်မပူပါနဲ့၊ တစ်ခါတစ်ခါ နည်းနည်းမောတာလောက်ပဲရှိတာပါ၊ ဒါနဲ့ သမီးတို့ကိုတစ်fခုကြိုပြောထားရအုံးမယ်}}
မို့မို့လည်း ထမင်းစားရင်း ခေါင်းညိတ်လိုက်လေသည်။
]]ညရေးညတာဆိုရင် အပြင်သိပ်မထွက်နဲ့၊ နောက်ပြီး အိမ်ထဲမှာ ဘာသံကြားကြား အခန်းတံခါးကို သေချာပိတ်ပြီးတော့ အိပ်နေနော်}}
အမေ့စကားကိုကြားပြီး မို့မို့ထူးဆန်းသွားမိသည်။
}}ဘာလို့လဲအမေ၊ အိမ်မှာဘာဖြစ်နေလို့လဲ}}
]]ဘာမှမဖြစ်ပါဘူး၊ လူမနေတာကြာပြီဆိုတော့ ခိုတွေငှက်တွေ အောင်းနေလို့ပါ၊ သမီးတို့ကြောက်မှာစိုးလို့ အမေက ကြိုပြောထားတာ}}
}}ရပါတယ်အမေ၊ သမီးမကြောက်ပါဘူး}}
ထမင်းစားပြီးတော့ စကားတွေမပြောကြတော့ဘဲ အိပ်ဖို့အခန်းထဲဝင်လာသည်။ အမေကလည်း သူ့အခန်းထဲဝင်သွားသည်။ မီးရပြီဆိုတော့ မို့မို့က မီးဆင်ဖို့ စိတ်ကူးမိသည်။ သို့သော် အိမ်ကြီးက အခန်းတွေအလွန်များသည်။ အခန်းတိုင်းမီးဆင်မည်ဆိုလျှင် ကုန်ကျစရိတ်မသေးလှပေ၊ ထို့အတွက်ကြောင့် လူနေသည့် အောက်ထပ်ကိုတော့ မီးဆင်ဖို့ စိတ်ကူးမိသည်။ သားငယ်က တက်ဘလက်ကြည့်နေသည်။ မို့မို့က ဖုန်းလေးကိုကောက်ယူလိုက်ပြီး နေ့လည်က ကိုအောင်ပေးခဲ့သော လိပ်စာကဒ်ထဲမှ ဖုန်းအား ဖုန်းအတွင်းတွင် မှတ်သားကာ သိမ်းဆည်းထားလိုက်လေသည်။
(၈)
“တောင် . . . တောင် .. . . တောင်”
တစ်မိုးသောက်ပြန်ပြီ။ မို့မို့လည်း ထနေကျအတိုင်း ပုံမှန် အိပ်ရာမှ ထလိုက်သည်။ သားငယ်က မနိုးသေးပေ။ မို့မို့က ခြံထဲထွက်ခဲ့သည်။ ကျေးငှက်သာရကာများက နံနက်ခင်းတွင် တွန်ကြူးနေကြသည်။ ခြံထဲတွင် သစ်ပင်ကြီးများရှိသလို၊ မြေအလွတ်တွင်လည်း ပေါင်းမြက်များက တောထပြီး ထူထပ်စွာပေါက်ရောက်နေသည်။ အိမ်အရှေ့တွင် ကွင်းပြင်ကလေးတစ်ခုလည်းရှိသေးသည်။ ငယ်ငယ်က မို့မိုကတို့ မောင်နှမတစ်တွေ ထိုနေရာတွင် အတူဆော့ကစားခဲ့ကြသည်။ အခုတော့ မြက်ရိုင်းရှည်များပေါက်နေသည့် မြက်တောကြီးဖြစ်နေလေပြီ။ မို့မို့က အိမ်အနီးရှိသည့် အမှိုက်များကို သိမ်းဆည်းစုပုံလိုက်ပြီး မီးပုံရှို့လိုက်သည်။
ထို့နောက် အိမ်ထဲသို့ဝင်လိုက်ပြီး အမေ့အခန်းတံခါးကို ဖွင့်လိုက်သည်။ သို့သော် အခန်းတံခါးက အတွင်းမှ ချက်ချထားသည်မို့ မပွင့်ပေ။ အမေလည်း နိုးသေးပုံမပေါ်သည်မို့ မို့မို့တစ်ယောက် မိုးဖိုထဲဝင်လိုက်ကာ မီးသွေးမီးဖိုနှင့် ထမင်းအိုးတည်လိုက်ပြီး အိမ်သန့်ရှင်းရေးလုပ်ရန် ပြင်ဆင်ရတော့သည်။ အိမ်ကြီးမှာ တစ်အိမ်လုံးဖုန်တွေတက်နေပြီး ပင့်ကူအိမ်တွေက ဗရပွနှင့်ဖြစ်နေသည်။ အမေက သန့်ရှင်းရေးမလုပ်ဘူးလားလို့တောင် ထင်လိုက်ရသည်။ သို့သော်လည်း အမေမှာအသက်ကြီးနေပြီး တစ်ကိုယ်တည်းနေနေရသဖြင့် ဒီအိမ်ကြီးကို သန့်ရှင်းရေးမလုပ်အားတော့ခြင်းဖြစ်မည်ဟုသာ ဖြည့်တွေးလိုက်မိသည်။
အပေါ်ထပ်ဆိုလျှင် မို့မို့ရောက်ကတည်းက တစ်ခါမှမတက်ဖြစ်။ လှေကားမှ မော့ကြည့်လိုက်ရာ အပေါ်ထပ်တစ်ထပ်လုံးမှောင်ပိန်းနေသည်။ မျက်လုံးကိုဝေ့ဝိုက်ကြည့်နေရင်း မို့မို့စိတ်တွေခြောက်ချားလာခဲ့သည်။ တစ်စုံတစ်ခုက သူ့အားကြည့်နေသလိုခံစားရပြီး မလုံမလဲဖြစ်နေမိသည်။ သို့နှင့် အပေါ်ထပ်သို့တက်စရာအကြောင်းမရှိဘူးဟု တွေးလိုက်ကာ မို့မို့က အောက်ထပ်သို့ ပြန်ဆင်းလာခဲ့ပြီး အောက်ထပ်ကို အရင်ဆုံးသန့်ရှင်းရေးလုပ်မည်ဟု ဆုံးဖြတ်လိုက်သည်။ အောက်ထပ်တွင် တိုလီမိုလီပစ္စည်းများထားသော စတိုခန်းလေးရှိသည်။ ထိုအခန်းလေးထဲသို့ ဝင်လိုက်ပြီး အခန်း ပြတင်းပေါက်ကို မနည်းတွန်းဖွင့်လိုက်သည်။ အခန်းထဲတွင် ပစ္စည်းတွေ ဖရိုဖရဲဖြစ်နေသည်။ အခန်းထောင့်တွင်တော့ မို့မို့ငယ်ငယ်ကစီးသည့် ဖီးဆင့် စက်ဘီးလေးရှိသည်။ စက်ဘီးမှာ အိုဟောင်းနေပြီး တာယာတွေက လေမရှိတော့။ ထိုစက်ဘီးလေးကိုအပြင်သို့ သယ်ထုတ်ရင်း အတိတ်ကအကြောင်းအရာတွေဆီသို့ စိတ်ကပြန်ရောက်သွားသည်။
(၉)
“ဖေဖေ သမီးစက်ဘီးလိုချင်တယ်”
မို့မို့က လာမည့်နှစ်ရှစ်တန်းတက်တော့မည့်အချိန်ဖြစ်သည်။ ကျောင်းနှင့်အိမ်က အတော်လှမ်းသည်။ အိမ်က မြို့ပြင်ဖက်တွင်သီးသန့်ဖြစ်နေသလို ကျောင်းကလည်း တောင်ကုန်းကလေးနှင့်ဆန့်ကျင်ဘက် မြို့အစွန်တွင် ရှိနေသောကြောင့် အကွာအဝေးအားဖြင့် လေးမိုင်ခန့်ကွာဝေးသည်။
“ကုလားကြီးနဲ့ သွားရတာအဆင်မပြေဘူးလား”
ဖေဖေက စာအုပ်ဖတ်နေရင်း မို့မို့ကိုကြည့်ကာမေးသည်၊ ကုလားကြီးဆိုသူက မြင်းလှည်းဆရာဖြစ်သည်။ ဖေဖေက မြင်းလှည်းဆရာကို ကျောင်းသွားကျောင်းပြန်ကြိုခိုင်းထားသဖြင့် h မို့မို့နှင့်အတန်းငယ်သည့် ညီမများက အတူတူမြင်းလှည်းဖြင့် ကျောင်းသွားရသည်။ အကိုတွေကတော့ စက်ဘီးတစ်ယောက်တစ်စီးရှိသည်မို့ ကျောင်းသွားသည့်အခါ ကိုယ့်စက်ဘီးကိုယ်စီးကာ သွားကြလေသည်။
“ညည်းလဲ အထက်တန်းရောက်ပြီဆိုတော့ စက်ဘီးစီးချင်မှာပေါ့။ နင့်အကို စီးပြီးသားစက်ဘီးအကျစီးပေါ့”
အမေကကြားဝင် ပြောလိုက်သောကြောင့် မို့မို့နှုတ်ခမ်းစူသွားသည်။ အကိုကြီးတွေ စီးသည့်စက်ဘီးမှာ ယောက်ျားစီး မောင်ဗမာစက်ဘီးတွေ ဖြစ်သည်။ အမေက ဝယ်မပေးချင်ဘူးဆိုတာ သိလိုက်သဖြင့် မို့မို့က လှည့်ထွက်လာခဲ့သည်။
မို့မို့တို့ ငယ်ငယ်က စက်ဘီးခေတ်ဖြစ်သည်။ စက်ဘီးတောင် လူတိုင်းမစီးနိုင်၊ ယခုခေတ်တော့ ဆိုင်ကယ်ကိုလူတိုင်းနီးပါးစီးနိုင်သည်။ ထိုခေတ်ကတော့ တရုတ်ဘီးအသစ်တောင်မှ လူတိုင်းသိပ်မစီးနိုင်ကြ တရုတ်ဘီး၊ ကုလားဘီး တစ်ပတ်ရစ်များကိုသာအစီးများသည်။ မြန်မာပြည်မှ ထုတ်သည့် မောင်ဗမာ စက်ဘီးများလည်း အစီးများကြသည်။ မောင်ဗမာစက်ဘီးမှာ ယောက်ျားစီး ဘားတန်းကြီးပါသဖြင့် မိန်းကလေးများ မစီးကြ။ ထိုခေတ်က ဖီးဆင့်စက်ဘီးများ ခေတ်စားသည်။ အသစ်ဆို ဈေးတော်တော်ကြီးသည်။ မိန်းကလေးများက ဖီးဆင့်အစီးများသည်။
ကျောင်းဖွင့်ဖို့ တစ်ပတ်အလို။ မို့မို့က အိမ်နောက်ဖေးတွင် ငါးခြောက်ခေါင်းများကို ချွေနေသည်။ မို့မို့တို့အိမ်တွင် လူများသည်မို့ မိန်းကလေးများက မီးဖိုချောင်ထဲက မထွက်ရသလောက်ပင်ဖြစ်သည်။ ထိုစဉ် ဖေဖေက မို့မို့ကိုလာခေါ်သည်။ မို့မို့ကလည်း အိမ်ရှေ့ကိုထွက်ခဲ့သည်။
]]ဟိုမှာကြည့်စမ်းသမီး}}
မို့မို့မျက်လုံးပင် မယုံနိုင်အောင်ဖြစ်ခဲ့ရသည်။ ဆင်ဝင်အောက်တွင် ရပ်ထားသည်က ဖီးဆင့်စက်ဘီး အစိမ်းရောင်လေးဖြစ်သည်။ စက်ဘီးက အသစ်လေးဖြစ်ပြီး စတီးရောင်တွေ ပြောင်လက်နေသည်။ စက်ဘီးလက်ကိုင်နှင့် တန်းများတွင်လည်း ပန်းပွားကလေးများဖြင့် အလှဆင်ထားသေးသည်။
“ဖေဖေ သမီး . .သမီး”
မို့မို့က စကားပင်မပြောနိုင်အောင်ဖြစ်နေသည်။
“ဟုတ်တယ် သမီးရဲ့ ဒါသမီးဖို့”
မို့မို့ အရမ်းပျော်ရွှင်သွားပြီး တစ်အိမ်လုံးကို ပတ်ပြေးနေမိသည်။ မို့မို့က စက်ဘီးတော့စီးချင်သည်။ သို့သော် စက်ဘီးက သေချာမစီးတတ်သေး။ စက်ဘီးခြေနင်းကို တော့တော့ပြီး ခြံရှေ့ကွင်းပြင်တွင် ပတ်စီးနေသည်။ မို့မို့ အမေကတော့ အဖေ့ကို ပွစိပွစိလုပ်နေသည်။
မို့မို့ကို အကိုတွေက စက်ဘီးစီးမသင်ပေးချင်ကြ။ လူပျိုတွေက သူ့တို့ဘာသာသူတို့ ဟေးလားဝါးလားနေကြသည်။ မို့မို့ကို စက်ဘီးစီးသင်ပေးသူက ကိုအောင်ဖြစ်သည်။ ကိုအောင်က မို့မို့ထက် ငါးနှစ်ခန့် ကြီးသည်။ မို့မို့ အကိုထွေးလေး၏ သူငယ်ချင်းဖြစ်သည်။ အကိုသုံးယောက်အနက် အငယ်ဆုံးမို့ ကိုထွေးလေးဟု ခေါ်ကြသည်။ ကိုထွေးလေးက ယခုနှစ် ဆယ်တန်းတက်မည့်သူဖြစ်သည်။
ကိုအောင်က မို့မို့ကို စက်ဘီးနောက်ကနေ လိုက်ထိန်းပေးသည်။ လေးငါးရက်လောက်နေတော့ မို့မို့ကျွမ်းသွားပြီ။ မို့မို့က ထိုစက်ဘီးလေးကို နှမြောသည်။ ညီမငယ်တွေ စက်ဘီးကိုလက်နှင့် ထိတာကိုင်တာ မကြိုက်၊ နောက်ခုံတွင်လည်း မည်သူ့ကိုမျှ ပေးမထိုင်ပေ။ တစ်ရက်တော့ ကိုအောင်နှင့် တောင်ကုန်းအောက်ကို စက်ဘီးစီးထွက်ခဲ့သည်။ ကိုအောင်က သိပ်မကိုင်ပေးတော့ဘဲ လက်ကို လွှတ်ထားပေးသည်။
တောင်ကုန်းလေးကနေ ကားလမ်းပေါ်တက်ခဲ့သည်။ ကားလမ်းပေါ်တွင် ကားသိပ်မရှုပ်သေး။ မို့မို့ကမောင်းနေစဉ် အနောက်မှ ဒေါ့ဂျစ်ကြီးတစ်စီးက ဟွမ်းကို ပွမ်ခနဲ တီးလိုက်သည်။ မို့မို့လန့်သွားပြီး စက်ဘီးကို လမ်းဘေးကို ဆွဲချလိုက်သည်။ စက်ဘီးရပ်သွားသော်လည်း မို့မို့လက်တွေ အေးစက်နေပြီး တုန်နေလေသည်။
“ကားက သူ့ဖာသာသူသွားတာပါ မို့ရဲ့ ဘာကြောက်နေတာလဲ”
မို့မို့က ကားလမ်းတွင် စက်ဘီးမစီးဖူးသဖြင့် အလွန်ထိတ်လန့်နေလေသည်။ အပြန်တော့ ကိုအောင်စက်ဘီးနင်းသည်။ မို့မို့က အနောက်ကနေ ထိုင်ပြီးလိုက်ခဲ့သည်။ ရာသီဥတုက မိုးလေးတစ်ပြိုက်လောက်ရွာထားသဖြင့် အေးမြနေသည်။ ညနေစောင်းမို့ တိမ်တွေတောက်နေသည်။ လမ်းဘေးတွင်တော့ လယ်ကွင်းတွေက စိမ်းမြနေသည်။ လေနုအေးလေးက လယ်ကွင်းတွေကို ဖြတ်ပြီး မို့မို့ပါးကိုလာခတ်သည်။ ငှက်တွေကလည်း အိပ်တန်းတက်ရန် အုပ်ဖွဲ့ပျံသန်းနေကြပြီ။
မို့မို့ ထိုအချိန်ကလေးကို ယခုတိုင် မျက်လုံးထဲ စွဲနေသည်။ ဘာကိုလွမ်းလို့ လွမ်းမှန်းမသိဖြစ်လာသည်။ ကိုအောင်ကတော့ စက်ဘီးကိုနင်းနေဆဲဖြစ်သည်။
“ဟာ ဘရိတ်မမိတော့ဘူး၊ ဘရိတ်ပြတ်ပြီထင်တယ်”
ကိုအောင်က ရေရွတ်လိုက်သည်။ စက်ဘီးက ခါရမ်းသွားသည်။ မို့မို့လည်း ကြောက်ကြောက်နှင့် ကိုအောင့်ခါးကို အတင်းဖက်ထားလိုက်သည်။ စက်ဘီးက မောင်းရင်း လမ်းဘေးဆင်းသွားလိုက် ပြန်တက်လာလိုက်၊ ဘယ်ညာယိမ်းကာ တုန်ခါနေလိုက် ဖြစ်နေသည်။ ကားလမ်းမကြီးဖြစ်သဖြင့် ဘေးနားတွင် ကားကြီးတွေက ဝေါခနဲဖြတ်သွားတိုင်း မို့မို့ကကြောက်ပြီး ကိုအောင့်ခါးကို တင်းတင်းဖက်ထားလိုက်မိသည်။ အိမ်ရှေ့သို့ရောက်မှသာ မို့မို့ သက်ပြင်းချနိုင်တော့သည်။ လမ်းတွင်လဲ ရွတ်လိုက်ရသည့်ဘုရားစာ။
“ကဲ ဆင်းတော့ ရောက်ပြီ၊ မြန်မြန်ဆင်း”
မို့မို့လက်တွေက ကိုအောင့်ကိုဖက်ထားမြဲဖြစ်နေသည်။
“တကယ်ပဲ ဘယ်လိုကောင်မလေးလဲမသိဘူး၊ ကြာရင်ငါတော့ ခါချဉ်ဖြစ်တော့မှာပဲ”
“ဘာလို့ ခါချဉ်ဖြစ်မှာလဲ ကိုအောင်ရဲ့”
“နင်က ငါ့ခါးကို တအားဖက်ထားတော့ ခါးလေးသိမ်သွားပြီး ခါချဉ်လို ခါးလေးဖြစ်သွားမှာပေါ့ဟဲ့”
မို့မို့လည်း ရယ်လိုက်ပြီး ရှက်ရှက်နှင့် စက်ဘီးပေါ်မှဆင်းပြီး အိမ်ထဲပြေးဝင်သွားလေသည်။ နောက်တော့မှသိရသည်က စက်ဘီးက ဘရိတ်ပျက်ခြင်းမဟုတ် ကိုအောင်က မို့မို့ကြောက်သည်ကို သိ၍ တမင်စနောက်လိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။
စက်ဘီးလေးနှင့် ကြုံတွေ့ခဲ့သည့်အမှတ်တရများကိုတွေးနေရင်း မို့မို့သတိကပ်သွားသည်။ အခုတော့ စက်ဘီးလေးက အိုဟောင်းနေပြီဖြစ်သည်။ အချို့နေရာတွေက သံချေးတွေကိုက်နေပြီးပျက်စီးနေသည်။ မို့မို့အပြင်ထုတ်လိုက်ပြီး အိမ်ရှေ့တွင် နံရံနှင့်ကပ်ပြီးရပ်ထားလိုက်သည်။ စက်ဘီးစပုတ်တံတွေက တစ်ခုမှမကောင်းတော့။ မို့မိုက စက်ဘီးလေးကို ပြန်ထုတ်လိုက်တာက တခြားတော့မဟုတ်၊ ဟိုနားသည်နား၊ ဈေးဝယ်ဘာဝယ်ဆိုလျှင် စက်ဘီးလေးရှိတော့ မြန်မြန်ဆန်ဆန်သွားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
(၁၀)
“ကိုအောင့်ကိုဖုန်းဆက်ဦးမှပဲ”
မို့မို့က အခန်းထဲပြန်ဝင်လိုက်သည်။ သားငယ်က နိုးနေပြီဖြစ်သည်။ မို့မို့က ကိုအောင့်ကိုဖုန်းဆက်လိုက်သည်။
“ဟယ်လို”
“ကိုအောင် မို့ပါ”
“ဪ . . မို့ပြောလေ ကိုအောင်ဘာကူညီရမလဲ”
“မီးတော့လာပြီကိုအောင်ရဲ့ မီးလုံးတွေ မီးချောင်းတွေက တစ်ချောင်းမှမကောင်းဘူး၊ အဲဒါ ကိုအောင်အသိထဲမှာ မီးပြင်တဲ့လူရှိရင် တစ်ယောက်လောက် လွှတ်ပေးလို့ရမလား”
“အင်း နေ့လည်ကျ ကိုအောင်လွှတ်ပေးလိုက်မယ်နော်”
ထို့နောက် သားအမိနှစ်ယောက် မနက်စာစားရန် အိမ်ထဲဝင်လာခဲ့သည်။ အိမ်ထဲရောက်တော့ အမေ့အခန်းလေးက သော့ခလောက် ခတ်ထားတာကိုတွေ့လိုက်ရသည်။ အမေကတော့ အိမ်နောက်ဖေးတွင် ရောက်နေပြီထင်သည်။ မနက်စာကတော့ ထွေထွေထူးထူးမဟုတ် ထမင်းနှင့်ငါးခြောက်ကြော်ဖြစ်သည်။ သားငယ်အတွက်ကတော့ ဈေးထဲက ဝယ်ခဲ့သည့် ကွေကာနှင့် နို့မှုန့်ကို ရေနွေးနှင့်ဖျော်ပြီး ဖျော်စပ်ပေးလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။
“အမေ နေ့လည်ကျရင်တော့ ထမင်းစားခန်းထဲ စားရအောင်”
မို့မို့ကပြောလိုက်သည်။ နောက်ဖေးမီးဖိုချောင်မှာ ရှုပ်ပွနေပြီး ညစ်ပတ်နေသည်။ ထို့ကြောင့် မို့မို့ကမစားချင်၊ သားငယ်ကလည်း အသန့်ကြိုက်သဖြင့် ရွံနေလေသည်။
ထမင်းစားခန်းကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်မည်ဟု တွေးလိုက်သည်။ သားငယ်ကလည်း ပျင်းနေသဖြင့် ဝင်ကူမည်ဖြစ်သည်။ အမေကတော့ အနောက်ကနေ ထိုင်ကြည့်နေသည်။ ထမင်းစားခန်းထဲဝင်လိုက်ပြီး တံခါးတွေကို လိုက်ဖွင့်ရသည်။ တံခါးတွေမှာ တပ်ထားသည့် နိုင်ငံခြားဖြစ် ကုလားကာတွေကတော့ ဟောင်းနေပြီဖြစ်သည်။ ကုလားကာတွေကို ခုံနဲ့တက်ပြီး ဖြုတ်ချလိုက်သည်။ ဖုန်တထောင်းထောင်းနှင့် ကုလားကာတွေက ကွာကျကုန်သည်။ သားငယ်က ဖုန်မွှန်သဖြင့် နှာခေါင်းကိုပိတ်ထားသည်။ ထမင်းစားခန်းကြမ်းပြင်က ကျောက်သားများကဲ့သို့ပြောင်လက်နေသည်။ ကြမ်းပြင်တွင် ရောင်စုံ ဖန်စ မှန်စလေးများဖြင့် အလှဆင်ထားသေးသည်။
ပြတင်းပေါက်များဖွင့်လိုက်တော့ အခန်းကလင်းချင်းသွားသည်။ နံရံတွင် မှန်ဗီရိုကြီးငါးလုံးကို စီထားပြီး အထဲတွင် ပန်းကန်ပြားများ၊ ကြွေပန်းကန်လုံးများ၊ ဖန်ထည်ပစ္စည်းများက အကောင်းအတိုင်းရှိသေးသည်။ အံဆွဲများထဲတွင်လဲ ကြွေဇွန်းများ၊ ကြေးဇွန်းများပါတွေ့ရသည်။
ထမင်းစားခန်းစားပွဲခုံကြီးမှာတော့ ငယ်ငယ်ကအတိုင်းတည်ရှိနေလေသည်။ ပေါ်လစ်တွေကတော့ တစ်ချို့နေရာတွင် ပျက်နေပြီဖြစ်သည်။ ကျွန်းထိုင်ခုံကြီးတွေကလဲ အခန့်သားရှိသေးသည်။ မို့မို့က ထိုင်ခုံတွေကို ရေတွက်လိုက်တော့ ဆယ့်ကိုး ခုံရှိသည်။ ဖေဖေထိုင်သည့် စားပွဲထိပ်က ကျွန်းခုံကြီးကို အဝတ်တစ်ခုဖြင့် ပွတ်လိုက်သည်။ မို့မို့ ကတစ်ခန်းလုံးကို လှည်းကျင်းပြိး ပင့်ကူအိမ်တွေကို ဝါးလုံးတစ်ချောင်းဖြင့် ထိုးချရသည်။ သားငယ်ကတော့ အဝတ်တစ်ခုဖြင့် ထိုင်ခုံတွေကို ပွတ်နေသည်။
“မေမေရယ် ထိုင်ခုံတွေကလည်း အတွန့်တွေ အတက်တွေနဲ့ ပွတ်ရတာခက်လိုက်တာ”
သားငယ်ပြောတော့ မို့မို့က ပြုံးလိုက်သည်။ ထိုင်ခုံများမှာ နောက်ကျောမှီတွင် ပွတ်လုံးများ၊ ပန်းပေါက်များဖြင့် အလှဆင်ထားသဖြင့် ပွတ်ရတာခက်သည်။
“အမေလေးသားရယ်၊ မေမေတို့ ငယ်ငယ်ကဆိုရင် အဲဒီခုံတွေကို နေ့တိုင်းပွတ်ရ၊ သန့်ရှင်းရေးလုပ်ရတာပါ”
မို့မို့က ပြန်ပြောလိုက်သည်။ သားငယ်ကတော့ ဘာမှမပြောတော့ပဲ ထိုင်ခုံကိုသာပွတ်နေလေသည်။ မို့မို့က မှန်ဘီဒို ကြီးများမှ မှန်များကိုပြောင်လက်သွားအောင် ပွတ်လိုက်သည်။ ထမင်းစားခန်းတွင် ပြတင်းပေါက် ခြောက်ပေါက်ရှိသည်မို့ နေ့ခင်းဘက်တွင် အလင်းရောင်ကောင်းစွာရသည်။ တောင်ကုန်းလေးဖြစ်သဖြင့် လေကလည်း အေးနေအောင် တိုက်လေသည်။ မို့မို့လည်း ထမင်းစားခန်းကို အကြမ်းဖြင်းသာ သန့်ရှင်းရေးလုပ်နိုင်သည်။
ထမင်းစားဖို့ ကြွေပန်းကန်အကောင်းစားများကိုထုတ်လိုက်သည်။
“အမေရယ် ဘာလို့ ဒါတွေကို သိမ်းထားနေတာလဲ ထုတ်သုံးပေါ့”
မို့မို့က အမေ့ကိုပြောလိုက်သည်။ အမေက ထမင်းစားခန်းရှိ ခုံတစ်လုံးတွင် ထိုင်နေသည်။
“အဲဒါ နင်တို့အဘိုးလက်ထက်ထဲက သိမ်းထားတဲ့ပန်းကန်တွေ၊ အိမ်ကိုလူကြီးတွေ ဧည့်သည်တွေလာရင်ဧည့်ခံဖို့ သိမ်းထားတာ”
မို့မို့ ကခေါင်းကိုခါလိုက်သည်။ အနားတွင်ရွှေရေးတပ်ထားသည့် အီတလီထုတ် ကြွေပန်းကန် ငါးချပ်လောက်ထုတ်လိုက်သည်။ တရုတ်ဖြစ် ဖြူဆွတ်နေသော ကြွေထည်ပန်းကန်လုံးများနှင့် ကြွေဇွန်း၊ ကြေးဝါ ဇွန်းခရင်းတွေကို ထုတ်လိုက်သည်။
နေ့လည်ထမင်းစားတော့ ထိုပန်းကန်တွေနဲ့ ထုတ်စားသည်။ သားငယ်က ထူးဆန်းစွာဖြင့် ကြည့်နေသည်။
“မေမေ ပန်းကန်တွေက အထူကြီးတွေနော်၊ ဇွန်းကလည်း ရွှေဇွန်းကြီးလား”
သားငယ်က ကြေးဝါဇွန်းတွေကို ထူးဆန်းနေသည်။ ဒါတောင် မို့မို့က မန်ကျည်းမှည့်နှင့် ဆေးထားသည်မို့၊ ကြေးပွတ်ဆေးနှင့် ပွတ်လိုက်ပါက ထို့ထက်ပြောင်လက်သွားမည်။ မို့မို့တို့သားအမိက စားပွဲတစ်ဖက်တွင်ထိုင်သည်။ အမေကတော့ မို့မို့တို့နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်တွင်ထိုင်သည်။ မို့မို့က ထမင်းစားပွဲထိပ်တွင် ရှိသော ထိုင်ခုံနေရာကိုကြည့်လိုက်သည်။ မို့မို့တို့ တစ်သက်လုံး ထိုထိုင်ခုံကို ဖေဖေမှလွဲ၍ မည်သူမျှ မထိုင်ခဲ့ကြ၊ မထိုင်ဝံ့ကြ။
“ဪ ဖေဖေရယ်”
မို့မို့အတွေးတွေက ပျံ့လွင့်သွားပြန်သည်။
“ဒေါ်လေးရေ၊ ကြီးကြီးရေ ညစာစားတော့မယ်”
ငယ်ငယ်က ညစားစားတော့မည်ဆိုလျှင် တစ်အိမ်လုံးက လူတွေကို လိုက်ခေါ်ရစမြဲဖြစ်သည်။ မို့မို့တို့ ထမင်းစားတိုင်း လူစုံတက်စုံ စားပွဲဝိုင်းတွင် ထိုင်စားရသည်။ အပြင်းအထန် နေမကောင်းဖြစ်သူမှတစ်ပါး တစ်အိမ်သားလုံး စုံလင်စွာ ထမင်းစားရသည်။ မနက်ပိုင်းတွင် လူမစုံသည်ကများသည်။ ညပိုင်းတွင်တော့ လူစုံမှ ထမင်းစားကြတာ ထုံးစံဖြစ်နေသည်။ ညနေ ခုနစ်နာရီဆိုလျှင် ပုံမှန်ထမင်းစားချိန်ဖြစ်သည်။
ပုံမှန်ထမင်းစားချိန်မှန်း တစ်အိမ်လုံးသိသော်လည်း ကလေးများက အိမ်မှလူများအား ထမင်းစားရန်လိုက်ခေါ်ရခြင်းက တာဝန်တစ်ခုဖြစ်လေသည်။ မို့မို့ငယ်ငယ်ကတော့ မို့မို့ခေါ်သည်။ ညီမလေးတွေကြီးလာတော့ သူတို့ကလိုက်ခေါ်စမြဲ။ မို့မို့တို့မိန်းကလေးတွေကတော့ မီးဖိုချောင်ထဲတွင် ညနေဆို ပြာယာခတ်နေပြီ။ ထမင်းစားဖို့ ပြင်ဆင်ကြရသည်။ ဟင်းတွေကို ပန်းကန်တွေနှင့် ခူးခတ်ရသည်။ လူများပြီး ခုံကလဲ ခုံရှည်ကြီးမို့ ဟင်းတစ်မျိုးကို သုံးလေးခွက်ခပ်ပြီး ထမင်းစားပွဲတွင် ပြင်ဆင်ရသည်။
ယောက်ျားလေးတွေက ထမင်းစားပွဲရောက်နေသည့်တိုင် ဝိုင်းမကူကြ။ မိန်းကလေးတွေသာ အိမ်အလုပ်လုပ်ကြရသည်။ ထမင်းစားသည့်အခါ အသားဟင်း၊ ငါးဟင်း၊ အသီးအရွက်ကြော်၊ ဘာလချောင်ကြော်၊ အရည်သောက်ဟင်း စသည်ဖြင့် ပါရသည်။ မို့မို့တို့ အိမ်တွင် ငပိရည် တို့စရာ စားလေ့မရှိ၊ ဘာလချောင်ကြော်သာ စားကြသည်။ ထမင်းဝိုင်းတွင် လူစုံပြီး ငါးမိနစ်လောက်ကြာမှ ဖေဖေက ဆင်းလာပြီး ထိပ်ခုံတွင် ထိုင်လိုက်သည်နှင့် ထမင်းစားပွဲစပြီဖြစ်သည်။ မေမေက ဖေဖေ့ကို ထမင်းခူးထည့်ပေးသည်။ ကျန်သည့်သူတွေကတော့ ထမင်းကို နီးစပ်ရာ ထမင်းအုပ်များထဲမှ ခူးခပ်ထည့်သည်။
ဇွန်းသံခွက်သံမကြားရအောင် စားရသည်။ ကလေးများထမင်းစားရင်း ပန်းကန်သံဇွန်းသံထွက်လျှင်တော့ ဖေဖေကခွင့်လွှတ်ပေးသည်။ လူပျိုပေါက် အပျိုပေါက်များ ဇွန်းသံပန်းကန်သံထွက်ရင်တော့ ဆူလေ့ရှိသည်။ မြန်မာထမင်းဝိုင်းနှင့် သိပ်မတူသည့်အချက်မှာ ထမင်းစားရင်း စကားပြောကြခြင်းဖြစ်သည်။ ဖေဖေနှင့် မေမေက အလုပ်ကိစ္စများ၊ လူမှုရေးအကြောင်းများပြောသည်။ ထို့နောက် သားသမီးများအား မေးစရာရှိလျှင်မေးသည်။ မို့မို့တို့မောင်နှမချင်း ညီအမချင်း ရောက်တတ်ရာရာ ပြောရင်းထမင်းစားကြသည်။ များသောအားဖြင့် ဇွန်းခက်ရင်းဖြင့်သာ ထမင်းစားကြခြင်းဖြစ်သည်။
“ညည်းတို့ ထမင်းစားတာလဲတော် လက်ပံပင်ဆက်ရက်ကျတဲ့အတိုင်းပဲ နားဆူလိုက်တာ”
အမေ့ဖက်မှ အမျိုးများလာလျှင် ထိုသို့ပြောဆိုကြသည်။ အမေ့ဖက်က အမျိုးတွေက ဇတ်သဘင်မျိုးဖြစ်သောကြောင့် စကားပြောလျှင် ဇတ်ဟန်နှင့် မာန်နှင့် စကားပြောတတ်ကြသည်။ သို့သော် မြန်မာလူမျိုးများပီပီ ထမင်းစားလျှင်လက်ဖြင့်စားသည်။ ငါးပိရည်တို့စရာစားသည်။ ထမင်းစားလျှင်လည်း အရမ်းမြန်သည်။ စကားမပြောဘဲ အသံတိတ်ပြီး ထမင်းသာကြိတ်စားသည်။ မို့မို့တို့နှင့်တော့ ဆန့်ကျင်ဘက်၊ မို့မို့တို့က ထမင်းလေးတစ်လုပ်စားလိုက် ဟင်းရည်လေးသောက်လိုက် စကားလေးပြောလိုက် ဟင်းတုံးလေးဖဲ့လိုက်နှင့် စားကြခြင်းဖြစ်သည်။ ထမင်းစားသည့်အခါလည်း ပလုပ်ပလောင်းမစားကြဘဲ ဝါးကောင်းရုံသာထည့်ဝါးသည်။ မို့မို့တို့ ထမင်းစားပွဲရှိ အပြုအများမှာ အင်္ဂလိပ်များ၏ အပြုအမူများဖြစ်ပြီး ဘိုးအေကြီးရှိစဉ်ကတည်းက ကျင့်သုံးခဲ့သည်ဟု အမေကပြောဖူးသည်။
တစ်နာရီမျှ ထမင်းစားပြီးသောအခါ ထမင်းဝိုင်းပြီးပြီ၊ မိန်းကလေးများက ထပြီး စားပြီးသားပန်ကန်များကို သိမ်းရသည်။ ဟင်းခွက်များကို ပြန်သိမ်းရသည်။ ကျန်နေသည့် ဟင်းများကို ဇလုံတွေထဲထည့်ပြီးပေါင်းရသည်။ ပြီးတော့ အသင့်ပြင်ထားသည့် အချိုပွဲတွေထုတ်ရသည်။ များသောအားဖြင့် အသီးများ၊ ကိတ်မုန့်များ၊ မြန်မာမုန့် ဆနွင်းမကင်းများဖြစ်သည်။ ကော်ဖီ လက်ဖက်ရည်တော့ အချိုပွဲတွင် မသောက်ကြ။ ထိုအချိုမုန့်ပန်းကန်များအား စားပွဲတွင်ချပြီး ထပ်မံအချိုဝိုင်းဖွဲ့ကြသည်။ ထမင်းစားပြီးသော် အခြားသူများ စားမပြီးခင် ထမင်းဝိုင်းမှ အကြောင်းထူးမရှိဘဲ ထမသွားရပေ။ ဖေဖေက ဆူတတ်သည်။ ထမင်းစားပွဲပြီး အချိုဝိုင်းလာလျှင်တော့ မစားလိုလျှင် ထသွားနိုင်သည်။
ထမင်းစားပြီးတော့ ပန်းကန်တွေက အိမ်နောက်ဖေးမှာ တောင်လိုပုံနေပြီ။ ထိုပန်းကန်များကို ပန်းကန်ဆေး အလှည့်ကျသည့်သူက ဆေးရသည်။ များသောအားဖြင့် ယောက်ျားလေးများ ပန်းကန်မဆေးကြ။ ဖေဖေက အပြစ်ပေးသည့်အခါ ပန်းကန်ဆေးရသည်။ မိန်းကလေးများကတော့ လက်ကို ပဲကြီးရေတွန့်အောင် ပန်းကန်ဆေးရသည်။ ပန်းကန်ဆေးပြီးတော့ ပန်းကန်များကို အဝတ်ဖြင့် ခြောက်သွားအောင်သုတ်ရသည်။ ထို့နောက် ပန်းကန်စင်တွင် တင်ရသည်။
ပန်းကန်တစ်ချပ်ကွဲလျှင် ဖေဖေက ထိုပန်းကန်တန်ဖိုးကို ကွဲသွားသည့်လူ၏ မုန့်ဖိုးထဲမှာ ရက်သုံးဆယ် နဲ့စားပြီး တစ်နေ့ကို နည်းနည်းနှုတ်လေသည်။ ထို့ကြောင့်ပန်းကန်ကွဲမှာ သိပ်ကြောက်သည်။ နောက်ပိုင်းကြီးသွားတော့မှ ဖေဖေက ပန်းကန်တန်ဖိုးတွေကို လျှော့ပြီးတွက်ကြောင်းသိရသည်။ ပန်းကန်တန်ဖိုးအတိုင်းတွက်ပါက တစ်နှစ်လုံး မုန့်ဖိုးငတ်မည်ဟု ကြီးဒေါ်ကြီးက ပြောဖူးလေသည်။
(၁၁)
နေ့လယ်ခင်းကျတော့ ကိုအောင်ရောက်လာသည်။ လက်ထဲတွင်လည်း မီးလုံးများ မီးချောင်းများ ကိုင်ထားပြီး ဆိုင်ကယ်တွင်လည်း မီးကြိုးခွေများနှင့် လိုအပ်တာများ ယူလာလေသည်။
“ဟင် ကိုအောင် ကိုယ်တိုင်လာတာလား”
“အေး နင်တို့တောင်ကုန်းဆို ငါကလွဲလို့ ဘယ်သူမှမလာရဲဘူးမှတ်”
ကိုအောင်က ပြောပြီး ဆိုင်ကယ်ပေါ်မှဆင်းလိုက်သည်။ ထို့နောက် အိမ်တွင်းတွင် မီးဆင်လေသည်။ မီးကြိုးများမှာ ပေါက်ပြဲနေသည်။ ကိုအောင်က မီးကြိုးအသစ်တွေဆင်ပြီး မီးချောင်းကိုတပ်လိုက်သည်။ ထို့နောက် မီးခလုပ်ကို နှိပ်လိုက်လေသည်။
“အား”
ကိုအောင်မှ ဓါတ်လိုက်သွားပြီး နောက်ဆုတ်လိုက်လေသည်။ မီးခလုပ်မှာ အရင်ခေတ်ကသုံးသည့် မီးခလုပ်ခွက် မဲမဲကြီးဖြစ်သည်။
“နင်တို့အိမ်ကတော့ မရတော့ဘူး၊ မီးခလုတ်တွေအကုန်လုံး အသစ်ပြန်လုပ်မှ ရမယ်”
ကိုအောင်က ပြောဆိုရင်းခေါင်းကို ခါလိုက်လေသည်။
“ဆားဗစ်ကြိုးတွေကလည်း တွန့်လိမ်ပြီး ပေါက်ပြဲနေပြီ၊ ဒီလိုလုပ်ဟာ လျှပ်စစ်ရုံးကိုဆက်သွယ်ပြီး မီးကြိုးအသစ်ပြန်ဆင်၊ နောက်ပြီးတော့ အိမ်တွင်းမှာလည်း မီးပြန်ဖွဲ့ပေါ့”
မို့မို့က တစ်ချက်စဉ်းစားပြီးခေါင်းညိတ်လိုက်သည်။ ကိုအောင်က သူယူလာသည့် ပစ္စည်းများကို ထားခဲ့ပြီး အိမ်ရှေ့ပြန်ထွက်လိုက်သည်။ ထိုအခါ အိမ်နံရံတွင် ရပ်ထားသည့် စက်ဘီးလေးကို မြင်လိုက်ရသည်။
“ဒါ မို့ စက်ဘီးမဟုတ်လား”
“ဟုတ်တယ်လေ၊ ခုတော့ ဘရိတ်မပျက်တော့ပါဘူး၊ စက်ဘီးက တစ်စီးလုံးပျက်နေပြီ”
မို့မို့ပြောလိုက်တော့ ကိုအောင်က ဟက်ဟက်ပက်ပက်ရယ်လိုက်သည်။
“အဲဒီတုန်းက နင့်မျက်နှာကို ငါမျက်လုံးထဲကကို မထွက်သေးဘူး၊ ခုထိမှတ်မိနေသေးတယ်”
မို့မို့ကလည်း လိုက်ပြီးရယ်မောလိုက်သည်။
“မို့က ဒီစက်ဘီးကို ဘာလုပ်မလို့လဲ”
“မို့ပြန်စီးမလို့လေ၊ ဒီကနေ မြို့ထဲဆို နည်းနည်းလှမ်းတော့ စက်ဘီးလေးဘာလေးရှိမှ အဆင်ပြေမလားလို့ပါ”
“နင်ကလဲဟာ၊ ဆိုင်ကယ်စီးပေါ့။ အရစ်ကျနဲ့ရောင်းတဲ့ဆိုင်ရှိတယ်၊ ငါအာမခံပေးမယ်လေ”
မို့မို့ ကခေါင်းကိုခါလိုက်သည်။
“ကိုအောင်ရဲ့စေတနာကို နားလည်ပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် မို့မို့ ဒီစက်ဘီးလေးကိုပဲ ပြန်စီးချင်တယ်”
“ကောင်းပြီလေ ဒါဆိုရင်လည်း ကိုအောင်ယူသွားမယ် ပြင်ဆိုင်မှာပြင်ပြီး ပြန်ပို့ပေးလိုက်မယ်”
ကိုအောင်က စက်ဘီးလေးကို ဆိုင်ကယ်စီးရင်း လက်တစ်ဖက်က ကိုင်သွားမည်ဖြစ်သည်။ ကိုအောင်က ပြန်ခါနီးမေးလိုက်သည်။
“ဪဒါနဲ့ အဒေါ်ရော မတွေ့ပါလား”
“ဟုတ်ပ အမေဘယ်ရောက်နေလဲ၊ အခန်းထဲများဝင်နေသလားမသိ”
ကိုအောင်က ဘာမှမပြောတော့ပဲ ဆိုင်ကယ်လေးကို မောင်းထွက်သွားသည်။
မို့မို့လည်း အိမ်ထဲပြန်ဝင်လိုက်သည်။
“သားရေ . . .သား”
သားငယ်က ပြန်ထူးသံမကြား၊ မို့မို့က ပြာယာခတ်သွားသည်။ တစ်အိမ်လုံး အနှံ့ခေါ်ကြည့်သည်။ သို့သော် သားငယ်ကိုမတွေ့။ မို့မို့က အပေါ်ထပ်တက်ကြည့်ရန် ဆုံးဖြတ်လိုက်သည်။ သို့သော် မတက်သေးဘဲ ခေါ်ကြည့်လိုက်သည်။
“သားရေ . . . ကောင်းကောင်း”
”အမေရေ သားဒီမှာ”
ပြန်ထူးသံက အပြင်ဖက်မှဖြစ်သည်။ မို့မို့လည်း အိမ်အပြင်ကိုပြေးထွက်လိုက်ပြီး အသံကြားသည့် အိမ်နံဘေးသို့ပြေးလိုက်သည်။ အိမ်နံဘေးတွင် မြက်တွေက တောထနေသည်။ ထိုနံ့ဘေးတွင် သရက်ပင်အိုကြီးတစ်ပင်ရှိသည်။ သရက်ပင်ကြီးအောက်တွင် သားနှင့် ကောင်လေးတစ်ယောက် မတ်တပ်ရပ်နေသည်ကို တွေ့ရသည်။
မို့မို့ကပြေးသွားလိုက်သည်။ ကောင်လေးက အသက်က သားနှင့်မတိမ်းမယိမ်းဖြစ်မည်။ ရှပ်အကျီလက်တို တစ်ထည်ကို ဝတ်ဆင်ထားပြီး ဘောင်းဘီအတိုလေးကိုလဲ ဝတ်ထားသည်။ အကျီများက ဟောင်းနွမ်းနေသည်။ ဆံပင်ကလည်း ရှည်လျားကာ ဘုတ်သိုက်နှင့်ဖြစ်သည်။
“သားက ဘယ်သူလဲ”
“မေမေ သူက ဖိုးမောင်တဲ့”
“သားက ဘယ်မှာနေတာလဲ”
“သားက ဟိုဖက် နှစ်ခြံကျော် ဝန်ကြီးခြံမှာနေပါတယ်။ ဖေဖေကတော့ အဲဒီခြံက ခြံစောင့်ပါ၊ ဒီနေ့ ဒီခြံဘက်လာဆော့ရင်း ကောင်းကောင်းနဲ့တွေ့လို့ စကားပြောနေတာပါ”
မို့မို့က ခေါင်းညိတ်လိုက်သည်။ မို့မို့လည်း အခုမှ စိတ်ချသွားသည်။ တောင်ကုန်းလေးပေါ်တွင် နေထိုင်သူများရှိပြီး သားတွင်အဖော်ရှိ၍ တော်သေးသည်။
“လာသားတို့ အိမ်ရှေ့မှာလာဆော့ မြက်တောထဲမဆော့နဲ့ မြွေကိုက်မယ်”
မို့မို့ကပြောလိုက်ပြီး ကလေးတွေကို ခေါ်လိုက်သည်။ ဖိုးမောင်က ကုတ်ချောင်းကုတ်ချောင်းနဲ့ လိုက်လာသည်။ ထို့နောက် ကလေးနှစ်ယောက်က ဆင်ဝင်တွင် ဆော့ကစားနေကြသည်။ မို့မို့ကလဲ ညနေစာချက်ပြုတ်ရန်အိမ်နောက်ဖေးသို့ဝင်ခဲ့သည်။
ဝန်ကြီးခြံဆိုသည်မှာ မဆလခေတ် ဝန်ကြီးတစ်ယောက် ဝယ်ပြီးနေထိုင်ခဲ့သောကြောင့် အများက ဝန်ကြီးခြံခေါ်ကြသည်။ ယခုတော့ ပိုင်ရှင်တွေ ရှိသေးမည်ထင်သည်။ သို့သော် ခြံစောင့်တွေသာ ထားခြင်းဖြစ်မည်။
ချက်ပြုတ်နေရင်း အမေရောက်လာသည်။
“အဲ့ကောင်လေးလည်း သနားပါတယ်၊ သူတို့က ခြံစောင့်တွေ၊ သူ့အဖေက အရက်သမား၊ သူ့အမေကလဲ ရွာထဲလှည့်ဈေးရောင်းတယ်။ ကလေးလေးကတော့ တစ်ယောက်ထဲ လျှောက်ပြီးဆော့နေတာပဲ”
အမေက ကန်စွန်းရွက်ခြွေရင်းစကားလာပြောသည်။
ညရောက်တော့ ထုံးစံအတိုင်း အိမ်ရှေ့လှေကားရင်း မီးတစ်လုံးလင်းသည်။ မို့မို့တို့ကတော့ ဖယောင်းတိုင်လေးနှင့် အိပ်စက်လိုက်သည်။ သို့သော် အိပ်မပျော်၊ အတွေးမျိုးစုံက ခေါင်းထဲဝင်နေသည်။ ဖုန်းကိုဖွင့်ကြည့်တော့ ညဆယ်နာရီကျော်နေပြီ၊ သားငယ်က ကွေးကွေးလေးအိပ်နေသည်။
ထိုစဉ်အပေါ်ထပ်မှ တစ်ယောက်ယောက် ဖြတ်ပြေးသံကြားသည်။ မို့မို့လည်း ခေါင်းနားပန်းကြီးသွားသည်။ ထိုသူက လှေကားကိုပြေးဆင်းလာသည်။ ထို့နောက် ပြန်ပြီးပြေးတက်သွားပြန်သည်။ မို့မို့က အမေလားလို့တွေးမိသေးသည်။ သို့သော်အမေက အသက်ကြီးပြီ ပြေးတက်ပြေးဆင်းလုပ်ဖို့ မဖြစ်နိုင်။ မို့မို့လည်း သူခိုးမှန်းသိလိုက်ပြီ။
“တို့အိမ်က ပစ္စည်းတွေ လာခိုးတာပဲဖြစ်မယ်”
မို့မို့ကရေရွတ်လိုက်ပြီးနောက် အခန်းထဲတွင် တုတ်တစ်ချောင်းကိုရှာသည်။ အခန်းထောင့်တွင် တစ်တောင်ခန့်ရှိသော သံပိုက်လုံးကလေးကိုတွေ့လိုက်ရသဖြင့် ဆုပ်ကိုင်လိုက်သည်။ မို့မို့က ဖုန်းက ဖလက်ရှ် မီးလေးကိုဖွင့်ပြီး လက်တစ်ဖက်တွင်ဆုပ်ကိုင်ထားသည်။ ထို့နောက် သံပိုက်လုံးလေးကို တင်းတင်းဆုပ်ပြီး တံခါးကို အသာလေးတွန်းဖွင့်ကာထွက်လာခဲ့လိုက်သည်။
အမေ့အခန်းက တံခါးပိတ်ထားသည်။ မို့မို့က အမေ့ကို လေသံလေးနှင့် နှိုးကြည့်သေးသည်။ သို့သော် ပြန်ထူးသံမကြားရ။ မို့မို့တစ်ယောက် အရဲစွန့်ပြီး လှေကားနားကိုလာခဲ့သည်။ ထိုစဉ်အပေါ်မှ လူတစ်ယောက်ပြေးဆင်းလာသည်။ ထိုသူသည် အနက်ရောင်ကို ဝတ်ဆင်ထားသည်ထင်သည်။ တစ်ကိုယ်လုံး မဲနက်နေသည်။ တစ်အိမ်လုံးကလည်း မှောင်မဲနေသည်။ ထိုလူသည် ပြေးဆင်းလာရင်း မို့မို့နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်မိသည်။ မို့မို့ကလည်း စဉ်းစားမနေတော့ဘဲ အားကုန်လွှဲရိုက်ချလိုက်သည်။
“ဘုတ်”
ထိုလူကို ထိသွားပြီး ထိုလူက အောက်ထပ်လမ်းကြားသို့ပြေးလေသည်။ မို့မို့က မကြောက်တတ်သဖြင့် အနောက်ကနေလိုက်သွားသည်။ ဒေါသကလဲ ထွက်နေပြီ။ ထိုလူသည် မီးဖိုချောင်ဘက်ကို ဝင်သွားသည်။ မို့မို့လဲ မီးဖိုချောင်ဘက်ဝင်လိုက်သည်။ မီးဖိုချောင်တွင် ဘာမှမရှိတော့။ မီးဖိုချောင်တံခါးကလည်း ချက်ချထားသည်။ ခေါင်မိုးတွေက ပေါက်ပြဲနေသော်လည်း လူဝင်လို့ရသည့် အပေါက်မရှိ။ မို့မို့ ထိုအခါမှ ကျောချမ်းလာသည်။ ထမင်းစားခန်းကို တစ်ချက်ဝင်ကြည့်သည်။ အရာအားလုံးက ငြိမ်သက်လျှက်ရှိသည်။ အိမ်အောက်ထပ်က အခြားအခန်းများမှလဲ သော့ခတ်ထားသဖြင့် ဝင်ရန်မလွယ်၊ မို့မို့လဲ အခန်းထဲပြင်ဝင်လာပြီး ကုတင်ပေါ်တက်လိုက်သည်။ မို့မို့ကြောက်လန့်နေသည်။ ဘာကိုကြောက်လို့ ကြောက်မှန်းမသိဖြစ်နေသည်။ သူရိုက်လိုက်တာ လူလား သရဲလား။
မိုးလင်းပြီ။ နေရောင်ခြည်တွေက အခန်းပြတင်းမှန်များမှ တဆင့်အခန်းထဲ ကျလာသည်။ မို့မို့ ညက အိပ်ရေးပျက်သည်မို့ အိပ်ရာထနောက်ကျပြီ၊ ဘေးကိုကြည့်လိုက်တော့ သားငယ်မရှိတော့။ မို့မို့လည်း စိတ်ပူသွားပြီး အိပ်ခန်းထဲမှ ပြေးထွက်လိုက်သည်။ ဧည့်ခန်းထဲတွင် သားနှင့် ဖိုးမောင်က ဆော့ကစားနေသည်ကိုတွေ့မှ စိတ်အေးရသည်။ အမေက မီးဖိုချောင်တွင် ချက်ပြုတ်နေသည်။ မို့မို့က မီးဖိုချောင်ကို ထွက်လာခဲ့ပြီး အိမ်နောက်ဖေးတံခါးကို ဖွင့်ကြည့်လိုက်သည်။
အိမ်နောက်တွင်တော့ လူတစ်ရပ်ခန့်ရှည်သည့် ကိုင်းပင်ကြီးတွေက ခြောက်သွေ့စွာ ပေါက်နေသည်။ မို့မို့က ခြံထဲကိုတစ်ချက်ဝေ့ကြည့်လိုက်ပြီး တံခါးပြန်ပိတ်လိုက်သည်။
“ညက အိမ်ကိုသူခိုးကပ်တယ်အမေ”
“ဟုတ်လား ငါတော့မသိလိုက်ဘူး”
အမေက အေးအေးလူလူပင် ပြန်ပြောလိုက်သည်။ မို့မို့ကမျက်နှာသစ်ပြီး လုပ်လက်စ အလုပ်များကို ဆက်လုပ်နေသည်။
နေ့လည်စာကိုတော့ ဖိုးမောင်ကိုပါ ကျွေးသည်။ ဖိုးမောင်က စားပွဲထိပ်ထိုင်ခုံတွင် ဝင်ထိုင်လိုက်လေသည်။ မို့မို့က မထိုင်ဖို့ပြောရန် စဉ်းစားလိုက်သည်။ သို့သော်လည်း မပြောတော့၊ နေရာတစ်နေရာ ခုံတစ်ခုံပဲ ဘယ်သူထိုင်ထိုင်ပေါ့ဟု တွေးပြီးထိုင်လိုက်လေသည်။ ဖိုးမောင်က စွပ်ကျယ်အစုတ်လေးဝတ်ထားသည်။ ဖိုးမောင်ကို သေချာကြည့်မှ ဘယ်သူနှင့်တူမှန်းမသိ တူနေသည်။
အပိုင်း(၃)တွင် ဆက်လက်ဖတ်ရှုပါ။
အဂ္ဂဇော်